استقرارهای دوره لپویی در محدوده تخت جمشید: محوطه جلیان (گلیان)
Publish place: Parseh Journal of Archaeological Studies، Vol: 5، Issue: 15
Publish Year: 1400
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 135
This Paper With 26 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_RICHT-5-15_002
Index date: 29 December 2023
استقرارهای دوره لپویی در محدوده تخت جمشید: محوطه جلیان (گلیان) abstract
حوضه رودخانه کر در مرکز استان فارس، یکی از کانون های شکل گیری و رشد استقرارهای پیش ازتاریخ بوده است. در حاشیه جنوب شرقی این حوضه، دشت تخت جمشید قرار دارد که مکانی راهبردی در زمینه تبادلات فرهنگی-اقتصادی جوامع پیش ازتاریخی محسوب می شده و تداوم آن در دوران تاریخی به پیدایش شهرهای بزرگی مانند پارسه و استخر منجر می شود. یکی از محوطه های معروف پیش از تاریخ این محدوده، تل باکون است که مربوط به هزاره پنجم پیش ازمیلاد می شود و پس از آن با تغییر در سنت ساخت سفال از نخودی منقوش باکون به قرمز-نارنجی لپویی، محوطه های دیگری در این محدوده، مانند استقرارهای مجموعه جلیان پدیدار می شوند. تصاویر هوایی قدیمی و گمانه زنی های اخیر در برخی از این محوطه ها نشان می دهند که این محدوده در اوایل هزاره چهارم پیش ازمیلاد مسکونی بوده است؛ چنان که با کاوش و گمانه زنی در محوطه جلیان ۱، شواهدی از سفال، معماری، تدفین و یافته هایی دیگر مانند ابزارسنگی از دوره لپویی به دست آمده است. در این کاوش که در سال ۱۳۹۸ ه.ش.، صورت گرفت، بقایای لایه های استقراری دوره لپویی در عمق نیم تا ۵/۲ متری محوطه شناسایی شد. علاوه بر این پدیدار هایی مانند دیوار خشتی قطور به عرض بیش از یک متر که تاکنون مشابه آن یافت نشده بود و نیز تدفین جنینی به دست آمده که اطلاعات بیشتری از دوره لپویی را ارائه می دهند؛ همچنین با بررسی و مقایسه سفال های این محوطه در دو گروه ظریف و معمولی لپویی، فهم دقیق تری از فرآیند تولید سفال و گاه نگاری نسبی محوطه های هزاره چهارم پیش ازمیلاد، حوضه رودخانه کر و سرزمین های همجوار بهدست آمده است. نتایج حاصل از کاوش محوطه جلیان و شناسایی دو محوطه دیگر نشان می دهد که در تحلیل الگوهای استقراری پیشین باید بازنگری های اساسی صورت پذیرد. بسیاری از استقرارهای دوره لپویی مانند مجموعه جلیان (محوطه های ۱، ۲ و ۳) در زیر انباشت های طبیعی دشت مدفون و ناپدید شده اند که با این وصف، آمار محوطه ها و درنتیجه تفسیرهای منسوب به آن، مانند تغییر در شیوه زندگی به کوچ نشینی در این دوره را به چالش می کشد.
استقرارهای دوره لپویی در محدوده تخت جمشید: محوطه جلیان (گلیان) Keywords:
Lapui , Jalyan , Kur River Basin , ۴th Millennium B.C. , Archaeological Excavation. , لپویی , محوطه جلیان , دره رودخانه کر , هزاره چهارم پیش ازمیلاد , کاوش باستان شناسی.
استقرارهای دوره لپویی در محدوده تخت جمشید: محوطه جلیان (گلیان) authors
Azita Mirzaye
Ph.D. in Archeology, Research Expert, Department of Prehistoric Archeology, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism (RICHT), Tehran, Iran.
Alireza Sardari-Zarchi
Assistant Professor, Department of Prehistoric Archeology, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism (RICHT), Tehran, Iran.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :