فراوانی و تنوع کرم ها در خاک سطحی رویشگاه های جنگلی تخریب و احیا شده ناحیه خزری
Publish place: Iranian Society of Forestry، Vol: 10، Issue: 3
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 104
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJF-10-3_003
تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1402
Abstract:
کرم های خاکی، مهم ترین مشخصه در ارزیابی کیفیت و سلامت خاک اکوسیستمهای جنگلی به شمار می آیند. وضعیت رویشگاههای جنگلی (تخریبیافته یا حفاظتشده) و نوع پوشش درختی از جمله عوامل موثر بر فراوانی و تنوع کرمهای خاکی معرفی شدهاند. با هدف بررسی اثر رویشگاههای جنگلی تخریب شده و احیاشده ناحیه خزری بر فراوانی و تنوع این موجودات خاک زی، نمونهبرداری از لاشبرگ و خاک (سطح ۲۰ ×۲۰ سانتیمتر، عمق ۱۵ سانتیمتر) جنگل طبیعی کمتر دستخورده ممرز- انجیلی، جنگل طبیعی تخریبیافته پوشیده شده با تکدرختانی از ممرز و انجیلی، و جنگلکاری های توسکا، بلندمازو و زربین در منطقه نوشهر انجام گرفت. کرمهای خاکی، با توجه به شکل و مشخصههای ظاهری، شناسایی شده و زیتوده آنها به تفکیک هر گونه در آزمایشگاه اندازهگیری شد. به منظور مطالعه تنوع زیستی کرمهای خاکی از شاخصهای تنوع سیمپسون، غنای مارگالف و یکنواختی کامارگو استفاده شد. در مجموع پنج گونه مختلف کرم خاکی در رویشگاههای تحت مطالعه شناسایی شد. براساس نتایج، همه کرمهای خاکی شناسایی شده به یک خانواده (Lumbricidae)، چهار جنس (Lumbricus، Dendrobaena، Aporrectodea و Octolasion) و سه گروه اکولوژیک (Epigeic، Anecic و Endogeic)تعلق دارند. کرم خاکی Dendrobaena octaedra از گروه اکولوژیک Epigeic در همه رویشگاههای تحت مطالعه در این تحقیق مشاهده شد و دارای بیشترین فراوانی بود. گونههای کرم خاکی متعلق به گروه های اکولوژیک Anecic و Endogeic در رویشگاههای بلندمازو، زربین و عرصه تخریبشده یافت نشدند. در مجموع گروههای اکولوژیک کرمهای خاکی تحت رویشگاههای جنگل طبیعی کمتر دستخورده و توسکا، بیشترین فراوانی را داشتند که با مشخصه های نیتروژن لاشبرگ و خاک و همچنین pH خاک رابطه مثبت معنیدار و با مشخصههای کربن و نسبت کربن به نیتروژن لاشبرگ و خاک رابطه منفی معنیدار نشان دادند. میتوان نتیجه گرفت که تخریب رویشگاههای جنگلی، سبب کاهش فراوانی و تنوع کرم خاکی شده، درحالی که جنگلکاری عرصههای تخریب یافته، به ویژه با گونه توسکا، تنوع و فراوانی کرمهای خاکی را افزایش داده است.
Keywords:
Authors
محمود توکلی
دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
یحیی کوچ
استادیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور
مسلم اکبری نیا
دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور