اثر تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی بالقوه گونه راش شرقی (Lipsky Fagus orientalis) در جنگل های هیرکانی ایران

نتایج بررسی های اقلیمی نشان می دهد که طی ۵۰ سال گذشته، اقلیم هیرکانی گرم تر شده است. در این پژوهش پراکنش فعلی و آینده گونه راش تحت تاثیر اقلیم با استفاده از یک دیدگاه تلفیقی شامل پنج روش مختلف مدل سازی پراکنش گونه ای بررسی شد. برای پیش بینی اثر تغییر اقلیم در سال ۲۰۷۰ میلادی از پنج مدل گردش عمومی جو تحت چهار سناریوی خط سیر غلظت (RCPs) استفاده شد. همچنین با تحلیل تغییرات اندازه محدوده گونه راش، رویشگاه های افزایش یافته، کاهش یافته و حفظ شده تحت تاثیر اقلیم برای هر یک از سناریوهای تغییر اقلیم برای سال ۲۰۷۰ میلادی مشخص شدند. نتایج نشان داد که در سال ۲۰۷۰ میلادی تحت تاثیر تغییر اقلیم، مساحت رویشگاه های مطلوب با قطعیت زیاد در خوش بینانه ترین سناریو (RCP ۲.۶) معادل ۷۹/۷۲ درصد و در بدبینانه ترین سناریو (RCP ۸.۵) معادل ۸۵/۸۹ درصد کاهش خواهد داشت. نتایج تحلیل تغییرات اندازه دامنه گونه راش نشان داد که در شرایط تغییر اقلیم در خوش بینانه ترین حالت (RCP ۲.۶) تنها ۸۰/۲۴ درصد رویشگاه های مطلوب فعلی پایدار خواهند ماند که این میزان در بدبینانه ترین حالت (RCP ۸.۵) با کاهش شدیدتر به ۱۳/۷ درصد خواهد رسید. همچنین در سال ۲۰۷۰ میلادی کمترین مقدار رویشگاه های مطلوب ازدست رفته تحت RCP ۲.۶ و برابر با ۷۹/۷۲ درصد خواهد بود و بیشترین میزان رویشگاه های مطلوب ازدست رفته تحت RCP ۸.۵ و برابر با ۸۵/۸۹ درصد خواهد بود. پیشنهاد می شود تصمیم گیری های مدیریتی و حفاظتی درباره این گونه با مدنظر قرار دادن اثر تغییر اقلیم و سازگار با این تغییرات در جنگل های هیرکانی گرفته شود.

Keywords:

عدم قطعیت , مدل های پراکنش گونه ای , مدل های ترکیبی , مطلوبیت رویشگاه