بررسی رابطه بین تعداد نمونه و تنوع ژنتیکی راش شرقی (Fagus orientalis Lipsky)

دستیابی به تعداد نمونه، موضوع مهمی در پژوهش های تنوع ژنتیکی و برنامه های حفاظتی است. ارزیابی تعداد نمونه لازم و کافی، به اطلاعات دقیقی در مورد تنوع و تمایز ژنتیکی نیاز دارد که به طور معمول در دسترس نیست. در این پژوهش تعداد نمونه مورد نیاز برای برآورد دقیق تنوع ژنتیکی در سطح درختان بالغ و نتاج در یک جمعیت راش (Fagus orientalis Lipsky) در مرکز جنگل های خزری ایران بررسی شد. به این منظور ژنوتیپ ۳۵۰ درخت بالغ و ۴۸۰ بذر از ۶۰ درخت مادری به وسیله ۴ میکروساتلایت هسته ای تعیین شد. نتایج نشان داد که حدود ۳۰۰ درخت برای اندازه گیری صحیح غنای آللی یک توده مورد نیاز است. درصورتی که برای محاسبه هتروزیگوتی مورد انتظار تعداد درخت کمتری (۳۰ درخت) کفایت می کند. از آنجا که بذرهای بررسی شده از ۵۰ درخت مادری (هر درخت حداقل ۸ بذر)، حدود ۹۰% از تنوع آللی موجود در توده مورد بررسی دربر دارند، بنابراین جمع آوری بذر حداقل از ۵۰ درخت از هر توده برای برنامه های حفاظتی توصیه می شود. با وجود اینکه اکثر آلل های موجود در درختان توده در بذرها نیز مشاهده شدند، ولی تنوع ژنتیکی بذرها به طور قابل توجهی کمتر از تنوع ژنتیکی درختان توده بود که نشان دهنده اهمیت حفاظت از توده های طبیعی و حفاظت in situ است. این نتایج برای دیگر گونه های درختی که توزیع (گسترده)، روش ازدیاد (باد گرده افشان، انتشار بذرها به وسیله جاذبه)، تراکم (حدود ۴۰۰-۲۰۰ پایه در هکتار) و ساختار ژنتیکی مشابهی با راش دارند، قابل استفاده است.

Keywords:

راش (Fagus orientalis Lipsky) , تنوع ژنتیکی , میکروساتلایت , جمع آوری بذر