برآورد مقدار رسوبگذاری جاده جنگلی با مدل فرسایش سطحی واشینگتن و ارزیابی میزان اثر ورود متغیر دیواره خاکریزی بر آن

جاده های جنگلی یکی از منابع تولید رسوب در حوضه های آبخیز کوهستانی محسوب می شوند که پیش بینی مقدار رسوبات حاصل از آنها اهمیت زیادی در فرایندهای مدیریتی دارد. یکی از کارامدترین مدل های تخمین مقدار رسوبات حاصل از جاده های جنگلی، مدل فرسایش سطحی واشینگتن است که در جنگل های ایالات متحده تولید و برای استفاده به کل جهان عرضه شد؛ اما محدودیت اصلی آن استفاده نکردن از داده های مربوط به دامنه خاکریزی است. از این رو با توجه به ویژگی های خاص جنگل های شمال ایران از جمله شیب زیاد دامنه ها و نوع گونه های درختی و درختچه ای، این عامل به عنوان فاکتور احتمالی در تغییر نتایج مدل بررسی شد. این پژوهش در سری سه طرح جنگلداری چلوند واقع در حوزه یک جنگل های شمال ایران انجام گرفت. طول کل جاده های بررسی شده ۵/۵ کیلومتر بود که به ۴۸ قطعه نمونه با ویژگی های همگن تقسیم و اطلاعات لازم برای اجرای مدل در آنها برداشت شد. نتایج مدل، مقدار تخمینی رسوبات حاصل از سطح جاده و دامنه خاکبرداری را ۷۸۶/۹۴ تن در کیلومتر بر سال برآورد کرد. سپس اطلاعات مربوط به دامنه خاکریزی نیز وارد و مدل دوباره اجرا شد. مقدار رسوبات حاصل از دامنه خاکریزی ۴/۳ تن بر کیلومتر در سال پیش بینی شد. مقایسه نتایج مدل در حضور و نبود اطلاعات دامنه خاکریزی با استفاده از آزمون تی نشان داد که تفاوت مشاهده شده بین نتایج حاصل معنی دار نیست. از این رو می توان نتیجه گرفت که اضافه کردن ویژگی های مربوط به دامنه خاکریزی نمی تواند تاثیر معنی داری در تغییر نتایج نهایی حاصل از مدل در منطقه پژوهش داشته باشد.

Keywords:

جاده جنگلی , رسوب , فرسایش , مدل های پیش بینی