تاثیر محلول پاشی سدیم نیتروپروساید، کائولین و پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
Publish Year: 1402
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 128
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_IJMAPR-39-4_011
Index date: 7 January 2024
تاثیر محلول پاشی سدیم نیتروپروساید، کائولین و پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی abstract
سابقه و هدف: در تولید گیاهان دارویی، استفاده از گیاهانی که بتوانند با مصرف آب کمتر ماده موثره بیشتری تولید کنند دارای اهمیت است. آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونه های مناسب جنس آویشن (Thymus) برای کشت در شرایط دیم است. علاوه بر این، استفاده از رژیم های آبیاری تکمیلی همراه با کاربرد ترکیبات تعدیل کننده تنش در مراحل مختلف رشد گیاه به عنوان برنامه ای مناسب برای مصرف بهینه آب و دستیابی به تولید پایدار در شرایط دیم است. هدف از این آزمایش، ارزیابی تاثیر رژیم های مختلف آبیاری تکمیلی به همراه محلول پاشی سدیم، نیتروپروساید (SNP) به عنوان رهاکننده نیتریک اکساید (NO)، کائولین و پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی T. daenensis در شرایط دیم بود.مواد و روش ها: این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور- ایستگاه تحقیقات مراتع همند (دماوند) در سال های زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۷ به مدت سه سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری تکمیلی به عنوان عامل اصلی در سه سطح شاهد (عدم آبیاری)، یک و دو نوبت آبیاری و محلول پاشی مواد تعدیل کننده تنش به عنوان عامل فرعی با سه ترکیب سدیم نیتروپروساید (SNP) به عنوان دهنده نیتریک اکساید (NO) (۲۰۰ میکرومولار)، کائولین (۵%) و پتاسیم (۷۵ کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات پتاسیم (K۲SO۴)) بود. کشت به صورت غیرمستقیم و از طریق نشاء انجام شد. برای تهیه نشاء، بذرها در اواخر شهریور در سینی های کشت در گلخانه کاشته شدند. پس از رسیدن گیاهچه ها به مرحله ۸ تا ۱۰ برگی، با پایش بارش های موثر در اواسط آبان به مزرعه منتقل شدند. آبیاری تکمیلی و تیمارهای مختلف محلول پاشی برگی در دو نوبت در زمان پیش از گلدهی و ۱۰% گلدهی انجام شد. در راستای افزایش عملکرد اقتصادی، در سال سوم رشد گیاه، تیمارها اعمال شدند. پس از اعمال تیمارها، نمونه برداری از سرشاخه گلدار گیاه برای اندازه گیری مالون دی آلدهید (MDA) انجام شد. پس از اندازه گیری ویژگی های مورفولوژیک (ارتفاع بوته و قطر تاج پوشش) در مرحله گلدهی کامل، برداشت از شاخساره گیاه برای تعیین عملکرد ماده خشک در سطح مترمربع و هکتار انجام شد. درصد و عملکرد اسانس، میزان فنل و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی تعیین گردید.نتایج: نتایج مقایسه میانگین داده ها نشان داد که با افزایش تعداد آبیاری تکمیلی، قطر تاج پوشش، ارتفاع گیاه و عملکرد ماده خشک در سطح مترمربع و هکتار افزایش یافتند. بیشترین ارتفاع (۳۱.۶ سانتی متر)، تحت رژیم دو بار آبیاری تکمیلی همراه با محلول پاشی کائولین و کمترین مقدار آن (۱۹.۳ سانتی متر)، در تیمار شاهد در شرایط بدون آبیاری مشاهده شد. همچنین کاربرد کائولین همراه با رژیم دو بار آبیاری تکمیلی، بیشترین عملکرد ماده خشک در سطح مترمربع (۷۷.۲ گرم) و هکتار (۷۷۱.۴ کیلوگرم) را به دنبال داشت. علاوه بر این، میزان MDA در رژیم دو بار آبیاری تکمیلی همراه با محلول پاشی کائولین (۱.۲۲ میکرومول در گرم ماده تر) کمتر بود. محلول پاشی کائولین، پتاسیم و SNP در شرایط دیم (بدون آبیاری)، موجب افزایش معنی دار درصد اسانس (به ترتیب با ۱.۸، ۱.۷ و ۱.۶ درصد) در مقایسه با تیمار شاهد (۱.۴%) شد، در حالی که بیشترین عملکرد اسانس در هکتار مربوط به رژیم دو بار آبیاری تکمیلی همراه با محلول پاشی پتاسیم به مقدار۱۰.۶ کیلوگرم در هکتار بود. در محلول پاشی با پتاسیم در رژیم های بدون آبیاری و یک بار آبیاری تکمیلی، به ترتیب بیشترین محتوای فنل و فلاونوئید کل اندازه گیری شد. بیشترین مقدار فعالیت آنتی اکسیدانی در شرایط بدون آبیاری و بدون محلول پاشی (شاهد) بدست آمد.نتیجه گیری: براساس نتایج این آزمایش، آبیاری تکمیلی موجب بهبود ویژگی های مورفولوژیک و عملکرد ماده خشک در سطح مترمربع و هکتار گردید. از سوی دیگر، محلول پاشی با ترکیبات تعدیل کننده تنش به ویژه کائولین و پتاسیم همراه با رژیم های آبیاری تکمیلی موجب افزایش عملکرد اسانس در هکتار شد. درمجموع، براساس نتایج این آزمایش، استفاده از رژیم های آبیاری تکمیلی با توجه به منابع آبی در دسترس به همراه محلول پاشی کائولین و یا پتاسیم در تولید T. daenensis در شرایط دیم، پیشنهاد می شود.
تاثیر محلول پاشی سدیم نیتروپروساید، کائولین و پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی Keywords:
تاثیر محلول پاشی سدیم نیتروپروساید، کائولین و پتاسیم بر عملکرد و برخی ویژگی های بیوشیمیایی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی authors
افشین توکلی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، تهران، ایران
سمانه اسدی صنم
هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور / تنش های زیستی و غیر زیستی، اکو فیزیولوژی گیاهان داروئی و طرح های آماری
آرش روزبهانی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، رودهن، تهران، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :