آینده پژوهی نقش ساختارهای جمعیتی بر تغییرات کاربری اراضی شهری در کلان شهر اهواز

از بنیادی ترین اصول برنامه ریزی و مدیریت شهری، توجه به تغییر و تحولات جمعیتی و شناخت کافی از ساختار جمعیتی آن است. با توجه به اینکه تاثیر تحولات تاریخی و عوامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بر تعادل ساختار جمعیتی در همه نقاط شهر به یک اندازه نیست، شهر با تغییرات فضایی در ساختار جمعیتی نواحی شهری روبه رو خواهد شد. این موضوع منجربه شکل گیری نیازهای متفاوت در بین نواحی شهری و تغییر کاربری اراضی شهری شده است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی نقش ساختارهای جمعیتی بر تغییرات کاربری اراضی شهری در کلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی و از حیث روش، ترکیبی از روش های کتابخانه ای و پیمایشی و مبتنی بر رویکرد آینده پژوهی است. قلمرو پژوهش شهر اهواز بوده است. جامعه آماری این پژوهش ۴۰ نفر از کارشناسان جمعیتی و کاربری اراضی شهری است. درجهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش دلفی، ماتریس اثرات متقاطع (میک مک) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد از میان ۳۹ عامل اصلی تاثیرگذار بر نقش ساختارهای جمعیتی بر تغییرات کاربری اراضی شهری، ۱۴ متغیر به عنوان کلیدی و تاثیرگذار شناخته شده اند که این متغیرها بیشترین تاثیرگذاری و کمترین تاثیرپذیری را بر آینده توسعه نقش ساختارهای جمعیتی و تغییرات کاربری اراضی شهری شهر اهواز دارند. همچنین نتایج نشان داد از لحاظ تاثیرگذاری مستقیم متغیرهایی مانند مهاجرت با امتیاز ۷۱، رفاه اجتماعی و تراکم جمعیت با کسب امتیاز ۶۳ و ۶۱ و متغیرهای که تاثیری غیرمستقیم بر ساختار جمعیت و تغییر کاربری ارضی شهری دارند، عبارت اند از مهاجرت، تراکم جمعیت و رفاه اجتماعی به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم واقع شده اند.

Keywords:

ساختار جمعیت , تغییرات کاربری اراضی شهری , آینده پژوهی , MICMAC , شهر اهواز