مروری بر شیعه پژوهی در آثار مرجع اسلامی تحلیل استنادی مداخل شیعی در دانشنامه جهان اسلام و دایره المعارف اسلام (چاپ لیدن)

پژوهش حاضر به تحلیل استنادات مقالات شیعی و بررسی مداخل و مباحث شیعی در دجا و دما پرداخته است که از روش تحلیل استنادی بهره جویی شده و ابزار گردآوری اطلاعات، نرم افزار دریچه (سامانه جامع اتوماسیون بنیاد دائره المعارف اسلامی)، داده شماری و متن کاوی است. جامعه آماری متشکل از کلیه مدخل های شیعی در دو دانشنامه مورد بررسی می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد تعداد مداخل شیعی در دجا هشت برابر مدخل های شیعی در دما است. در مقالات شیعی دجا در کل ۵۰۲ مرتبه به منابع استناد شده (منابع شیعی ۱۹۹ مرتبه و منابع سنی ۳۰۳ مرتبه) ولی در مقالات شیعی دما فقط به منابع اهل تسنن (۴۸۴ مرتبه) استناد شده است. مقالات شیعی دجا مستندتر از مقالات شیعی دما است. بر اساس یافته های پژوهش در دو اثر مورد بررسی، اختلافات کمی و کیفی زیادی در شیعه پژوهی وجود دارد به طوری که در دما کمیت مدخل های شیعی، بسیار نازل، ولی در دجا نسبت به رفع این نقیصه اهتمام شده است. در تالیف مقالات شیعی دما به هیچ یک از منابع اهل تشیع استناد دهی نشده و همه ارجاعات به منابع سنی است در حالیکه در این خصوص در دجا تعدیل وجود دارد.

Keywords:

شیعه پژوهی , خاورشناسی , تحلیل استنادی , دانشنامه جهان اسلام , دایره المعارف اسلام