تجلی حق های مادر در قبال کودک در کنوانسیون حقوق کودک

مداقه در تطورات انجام یافته در منظومه حق های مادران در نظام مطالعات حقوقی در جمهوری اسلامی ایران نشان از آن دارد که عمده مطالعات صورت پذیرفته در این حوزه متمرکز بر حق های زنان در خانواده و... است. پراکنده مطالعات معموله در رابطه با حق های زنان به عنوان مادر نیز بر جنبه های خاصی از حق های آنان در رابطه با فرزندان شان نظیر حوزه هایی مانند حضانت و... استوار گردیده است. در حالی که فحص و جستجو نشان از آن دارد که گستره های گسترده تری از حق های مادران در قبال کودک قابل بحث است. از میان حوزه های گوناگونی که در این باره تدبرپذیرند. یکی از اسناد بین المللی کم تر محل توجه از این منظر کنوانسیون حقوق کودک است. چرایی این امر را باید در توجه به احتصاص این کنوانسیون به کودکان دانست. با این وجود. کنوانسیون از حق های دیگران از جمله مادران خالی نیست. بلکه مجموعه حق هایی در این کنوانسیون یافتنی که است که به مادران از حیث مادر بودن در قبال کودکان شان اخحتصاص یافته است. این گونه حق ها از یک منظر به دو دسته غیر مستقیم و مستقیم تقسیم شدنی هستند. مستغنی از بحث مبنایی در فلسفه حق، حق های غیر مستقیم آن دسته حق هایی هستند که که اولا به کودکان و به واسطه آنان به مادران اختصاص می یابند. نمونه این حق ها را می توان در حق بر آموزش و حق بر سلامت جستجو کرد که مادران به نحو غیر مستقیم از تعهد دولت ها در قبال آن ها در رابطه با فرزند خود بهره مند می گردند. در مقابل حق های مستقیم حق هایی هستند که به مادران به اعتبار مادر بودن احتصاص یافته اند. با فرض امکان افتراق میان "حق های مرتبط با شان مادر بودن" با "حق های مادران به واسطه مادرکودک بودن" می توان مداقه در کنوانسیون را بر تجلی حق های مادران از سنخ دوم یعنی مادر کودک بودن و البته با سویه های تکلیفی پی جست.

Keywords:

مادر , حق مادرانه , کودک , کنوانسیون حقوق کودک