مقایسه رشد پده، پایه های گامتوکلونال و دورگ پده با کبوده در پنج سال اول رشد در باغ گیاه شناسی دزفول

درختان صنوبر به دلیل سرعت رشد زیاد، تنوع محصولات چوبی و سازگاری با شرایط متنوع آب و هوایی، گونه های مناسبی برای جنگل کاری و احیاء جنگلهای تخریب شده هستند. شوری خاک و درجه حرارت زیاد در فصل تابستان از عمده محدودیت های زیستی استان خوزستان به شمار می آید. گونه پده (Populus euphratica) از لحاظ تحمل به شوری و قلیاییت خاک، درجه حرارت زیاد و شدت اشعه های خورشیدی، گونه ای بسیار مقاوم بوده ولی دارای تنه کج و غیر استوانه ای می باشد. در صورتی که گونه کبوده (P. alba) دارای تنه مستقیم و استوانه ایست ولی از مقاومت کمتری نسبت به تنش های محیطی برخوردار می باشد. پیش تر به منظور تجمع صفات مطلوب دو گونه، دورگ هایی بین گونه های مذکور با استفاده از روشهای بیوتکنولوژیکی نجات و کشت جنین ایجاد شده است. سه ژنوتیپ شامل پده محلی استان خوزستان، دورگ پده با کبوده و گیاهان حاصل از تنوع گامتوکلونال پده در باغ گیاه شناسی فدک دزفول در شمال غرب استان خوزستان که معرف منطقه گرمسیری جنوب غرب ایران است، کاشته و عملکرد آنها در پنج سال اول رشد بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی صفات ارتفاع، قطر برابرسینه و قطر یقه درختان به عنوان عملکرد این ۳ ژنوتیپ نشان دهنده برتری ژنوتیپ دورگ نسبت به دو ژنوتیپ دیگر است. درختان دورگ و پایه های گامتوکلونال پده عملکرد بهتری را نسبت به پایه های پده بومی خوزستان نشان دادند. همچنین اثر هتروزیس در درختان دورگ مشاهده شد. بنابراین با توجه به خصوصیات برجسته درختان دورگ همچون تنه مستقیم، ارتفاع و قطر بیشتر می توان از پایه های یادشده برای جنگل کاری و تولید چوب بهره برد.

مقایسه رشد پده، پایه های گامتوکلونال و دورگ پده با کبوده در پنج سال اول رشد در باغ گیاه شناسی دزفول Keywords:

Growth , Populus euphratica , Populus alba , gametoclonal , Hybrid , heterosis , Dezful , Iran