مطالعه مراحل باز شدن جوانه ها و سرعت رشد نهال کاج جنگلی (Pinus sylvestris L.) در سن های مختلف

اولین گام برای مطالعه واکنش گیاه به تغییرات طبیعی و مصنوعی محیط از قبیل دما، بارندگی، مواد غذایی، رطوبت خاک و غیره شناخت مراحل فنولوژیکی است. در این پژوهش مراحل فنولوژیکی یکصد اصله نهال کاج جنگلی (Pinus sylvestris) هر۱۰-۵ روز به صورت مشاهده ای بررسی گردید. میزان رشد طولی ساقه و برگها به وسیله کولیس و خط کش به منظور ترسیم نمودار سرعت رشد اندازه گیری شد. به استناد نتایج بدست آمده مراحل جوانه زنی نهالهای یک، دو، سه و هفت ساله به ترتیب به ۱۰، ۱۰، ۹ و ۸ قسمت طبقه بندی شد ند. ترتیب وقوع مراحل فنولوژیکی نهالها در نهال دوساله با نهالهای مسن تر تفاوت اندکی داشت. نمودار سرعت رشد سیگموئیدی نهالهای دوساله نشان داد که بخش میانی ساقه سال قبل تاثیر بیشتری در افزایش ارتفاع این نهالها نسبت به بخش بالایی ساقه (راس رویشی) سال قبل داشته است. بنابراین هر عاملی که باعث افزایش طول بخش میانی ساقه نهال یکساله گردد به نوبه خود باعث افزایش رشد طولی ساقه اصلی در دوسالگی نیز می شود. افزایش طول ساقه نهالهای دوساله در پایان فصل رویش تحت تاثیر مرحله فنولوژیکی رشد نوشاخه تابستانه (Lammas shoot) است. مرحله ظهور جوانه های برگی مصادف با حداکثر شدت رشد طولی ساقه نهالها و درختان جوان کاج می باشد.

Keywords:

phenological stages , flushing time , Pinus sylvestris , growth rate curve , lammas shoot , seedling age