الگوی مکانی حفره های تجدید حیات در توده های مدیریت شده و مدیریت نشده، در جنگل های طبیعی راش شرقی (مطالعه موردی: جنگل خیرودکنار- نوشهر)

ایجاد موزاییکهای توالی در اکوسیستم جنگل که با حفره های تجدید حیات آغاز می شود نقش قابل توجهی در ساختار مکانی توده های جنگلی دارد و همچنین می تواند امکان استقرار تجدید حیات و قابلیت بازسازی توده را مشخص نماید. البته این ارتباط دو طرفه بوده و آگاهی از آن می تواند در درک بهتر فرایندهای طبیعی یاری نماید. بنابراین با توجه به اهمیت استقرار تجدید حیات در فرایند پویایی جنگل، تحقیق حاضر نیز با هدف بررسی الگوی مکانی حفره های تجدید حیات در مناطق مدیریت شده و مدیریت نشده در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران، واقع در خیرودکنار نوشهر انجام شده است. برای این منظور دو منطقه با شرایط فیزیوگرافی تقریبا مشابه و سطحی نزدیک به ۵۰ هکتار در راشستان انتخاب و کلیه حفره های موجود در آن مکان یابی شدند و برخی مشخصه های مربوط به حفره ها، نظیر سطح حفره نیز برداشت گردید. برای دستیابی به ساختار مکانی حفره ها از تابع M (شکل تعمیم یافته روش رایپلی) استفاده شد و فرض تصادفی بودن الگوی پراکنش حفره ها با استفاده از آزمون مونت کارلو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که فراوانی حفره ها در واحد سطح در منطقه مدیریت شده در مقایسه با منطقه مدیریت نشده، بیشتر بوده و با توجه به متوسط سطح حفره در منطقه مدیریت شده (۲۳۵ مترمربع) و مدیریت نشده (۲۰۱ مترمربع)، حفره های تجدید حیات در منطقه مدیریت شده ۹ درصد و در منطقه مدیریت نشده ۴ درصد از کل منطقه را شامل می شوند. این نتیجه بیانگر این موضوع خواهد بود که دخالتهای مدیریتی در منطقه مورد بررسی در مقایسه با روند تحول طبیعی اکوسیستم جنگل از شدت بیشتری برخوردار بوده و نمی تواند شکل مناسب و مطلوبی از مدیریت در جهت بهبود وضعیت توده های جنگلی و الگوی همگام با طبیعت تلقی گردد. الگوی پراکنش حفره ها در منطقه مدیریت شده تا شعاع ۶۰ متر و در منطقه مدیریت نشده تا شعاع ۸۰ متر به صورت یکنواخت و در شعاع بیشتر به صورت تصادفی می باشد. بر این اساس ملاحظه می گردد که ساختار مکانی در سطح توده به صورت یکنواخت و بین توده ها تصادفی می باشد.

Keywords:

الگوی مکانی , حفره تجدید حیات , جنگلهای طبیعی , راش شرقی