تبیین برنامه ریزی فرهنگی و نقش آن در برنامه های توسعه ی شهری

برنامه ریزی فرهنگی رویکردی است که از دهه ی ۱۹۷۰ میلادی از سویی با تغییر تعریف فرهنگ از "فرهنگ والا" به "سبک زندگی" درون مطالعات فرهنگی و نظریه ی فرهنگی و از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی گریبان گیر شهرها و توجه به نقش اقتصادی فرهنگ و هنر شروع به رشد کرد و به تدریج توسعه یافت. با وجودی که برنامهریزی فرهنگی در کشورهای مختلف اشکال مختلفی به خودگرفت، اما در میان این اشکال مختلف اهداف و رویههای مشترکی چون مشارکت اجتماعی، توسعه ی منابع فرهنگی و توسعه ی اجتماعی نیز به چشم میخورد. در این نوشتار در ابتدا به مطالعه ی رویکردهای مختلف مواجهه با فرهنگ در برنامه های شهری از ابتدای قرن بیستم پرداخته خواهد شد و پس از آن مبانی نظری برنامه ریزی فرهنگی در معنایی که در دهه ی ۲۰۰۰ میلادی متداول شد، شرح داده میشود. مطابق با آنچه از این نوشتار حاصل شد برنامه ریزی فرهنگی در یک تعریف کلی به کاربرد استراتژیک و ضروری منابع فرهنگی در توسعه ی شهری و اجتماعی اطلاق می شود که باید بخشی از یک استراتژی بزرگ تر برای توسعه ی شهر و اجتماع باشد، و شرط موفقیت آن تهیه ی توامان برنامه ی استراتژیک و برنامه ی عملیاتی است، البته برنامه ای دائمی و نه اتفاقی و با توجه به همه ی نیازهای جامعه و نه فقط نیازهای هنری. در این تعریف از برنامه ریزی فرهنگی منابع فرهنگی از طریق تعریف فرهنگ در هر یک از جوامع مشخص می شوندکه از اینرو منابع فرهنگی برای جوامع مختلف متفاوت خواهند بود.

Keywords:

واژگان کلیدی: برنامهریزی فرهنگی , برنامهریزی شهری , فرهنگ , منابع فرهنگی