کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده به منظور پیش بینی عوامل موثر بر تداوم درمان سوء مصرف مواد

مقدمه: میزان بالای عود بعد از ترک نشان دهنده عدم کفایت دوره های سم زدایی و بی توجهی به نقش متغیرهای روانشناختی اجتماعی به عنوان جزئی از پروتکل های ترک موفق است. هدف مطالعه حاضر کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده (TPB) به منظور تعیین عوامل موثر تداوم درمان و ترک سوء مصرف مواد در متقاضیان تحت درمان در کلینیک های ترک مواد شهر ماسال بود.  روش کار: پژوهش کنونی یک مطالعه توصیفی مقطعی بود که ۱۹۵ نفر از متقاضیان ترک تحت درمان کلینیک های ترک شهر ماسال به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده در آن شرکت کردند. داده ها با پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، مقیاس های مرتبط با TPB، پرسشنامه غربالگری سوء مصرف مواد (TCU) و پرسشنامه تداوم درمان گردآوری شدند. آزمون های کای اسکوئر، تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز مسیری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شدند.    یافته ها: نتایج حاصل از دو مدل نشان داد قوی ترین ضرایب همبستگی به ترتیب بین سازه قصد با سازه های نگرش، کنترل رفتاری درک شده (PBC)، و تداوم ترک و همچنین، بین تداوم ترک و نگرش وجود داشت (۰۵/۰>P). در این میان، نگرش (۰۵/۰>P، ۵۱/۰=β) و PBC (۰۵/۰>P، ۳۳/۰=β) بیشترین تاثیر را بر قصد جهت تداوم ترک اعمال کرد. همچنین، نگرش و هنجارهای انتزاعی به طور معنی داری میانجی بین سابقه سوء مصرف و قصد تداوم ترک بودند. نهایتا سازه های TPB به ترتیب ۵۲ و ۳۱ درصد واریانس قصد و تداوم ترک را توصیف کردند (۰۵/۰>P). نتیجه گیری: سودمندی TPB در راستای تبیین عوامل موثر بر تداوم ترک سوء مصرف مواد تایید شد. طراحی مداخلات رفتاری-شناختی مبتنی بر TPB به منظور بهبود روند ترک سوء مصرف مواد توصیه می شود.

کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده به منظور پیش بینی عوامل موثر بر تداوم درمان سوء مصرف مواد Keywords:

Substance Abuse , Attitude , Addiction Withdrawal , Intention , Treatment , Relapse , سوء مصرف مواد , نگرش , ترک اعتیاد , قصد , درمان , عود