جایگاه گروه بریکس در روابط شمال و جنوب

جایگاه گروه بریکس در روابط شمال و جنوب جعفر خلفی[۱]- فاضل فیضی[۲] تاریخ دریافت:۲۰/۱۲/۱۳۹۷- تاریخ پذیرش:۱۱/۳/۱۳۹۸   چکیده پیدایی قدرت های نوظهور، یکی از مختصات و مشخصه های مهم نظام بین المللی معاصر می باشد. باز خیزی قدرت های نوظهوری مانند  چین ، هند ، برزیل و بازگشت روسیه به صحنه بین المللی، الگوهای ژنوپولیتیکی سیاست جهانی را متغیر ساخته و در سیاست گذاری بین المللی همه بازیگران نظم بین الملل، بازتاب یافته است. قدرت های نوظهور که در ادبیات اقتصاد و سیاست بین الملل (IPE)[۳] عمدتا  در قالب گروه بندی «بریکس[۴]» شهرت یافته اند، امروزه یکی از موضوع های اصلی مناظره های نظری را در سطوح جهانی تشکیل می دهند. با توجه به آثار این گروه بندی بر نظام بین الملل دوره انتقالی، واکاوی ماهیت، افق ها و پیامدهای بین المللی قدرت یابی آن ضرورتی تردید ناپذیر بوده و می تواند به فهم و شناخت جهان آینده و اتخاذ سیاست ها و تدوین راهبردهای مناسب مدد رساند. بریکس امروز به اذعان اعضای آن، حامی کشورهای در حال توسعه و برقرار کننده تعادل و عدالت اقتصادی در جهان تحت سیطره نظام پولی و بانکی غربی است. با این شرایط سوال این است که بریکس در تحولات جهانی تا چه اندازه می تواند تاثیرگذار باشد؟ روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی و تبیینی می باشد و یافته ها نشاندهنده آن است که توافق اعضای بریکس برای تاسیس بانک مشترک، به چالش کشیدن و رقابت با نهادهای غربی مثل بانک جهانی و صندوق بین الملی پول، همچنین مباحث تغییرات آب و هوایی و یا حتی بی ثباتی مالی جهانی بدون بریکس قابل حل نیست. واژگان کلیدی: بریکس، اقتصادهای نوظهور، نظام بین الملل، توسعه، سازمان های مستقل [۱] -  دانشجوی دکتری، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران [e-mail]. [۲] - استادیار  و عضو هیئت علمی، روابط بین الملل، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران [e-mail] [۳]. International Political Economy [۴].Brazil , Russia , India , China , South Africa

Keywords:

بریکس , اقتصادهای نوظهور , نظام بین الملل , توسعه , سازمان های مستقل