آزار مبتنی بر جنسیت در خانواده در فتاوای مشهور

بخشی از مشکلات خانوادگی، خشونت جنسی است که اکثرا زنان قربانی می­شوند. در مقام مقایسه و تطبیق نوع آزار مبتنی بر جنسیت با فقه، بیشتر آنها بر اساس قاعده عام «نفی ایذاء» یا دلیل اختصاصی ممنوع شده­اند؛ ولی همه آنچه امروزه به عنوان «آزار جنسی» شناخته می­شود، در منابع فقهی مطرح نشده و برخی از آنها مثل تجاوز زناشویی، ازدواج اجباری و برخی ممنوعیت­ها برای ازدواج، از طریق قواعد دیگری جایز شده است؛ چه آنکه در زمان صدور منابع دینی و شکل­گیری فقه، برخی از این رفتارها «آزار» شمرده نمی­شد یا «آزار ممنوع» به­حساب نمی­آمد. در ریشه­یابی و توجیه نظری این رفتارها به جهان­بینی، نگرش به زنان، فرهنگ و اقتصاد مردسالار می­رسیم. البته در فقه ظرفیت­هایی وجود دارد که با اجتهادی که به سیره عقلا، عرف و قاعده عدالت اعتبار بیشتری بدهد، می­توان تعارض بین برخی احکام فقهی را با دست­آوردهای فرهنگ و تمدن بشری، برطرف نمود.

Keywords:

آزار جنسیتی , تجاوز زناشویی , خانواده , فقه , قاعده نفی ایذاء , مردسالاری