لاله هاگیاهان با ارزش زینتی در فلور ایران

جنس لاله (Tulipa L.) یکی از زیباترین جنس­های گیاهی فلور ایران است که ۱۲ گونه و یک واریته درایران دارد و از میان آنها T. ulophyla ، انحصاری ایران است. مروری بر الگوی پراکندگی جغرافیایی گونه­های جنس لاله نشان می­دهد که در تمام کشور پراکنده بوده و  استان خراسان با ۸ گونه، استان تهران با ۷ گونه و استان­های گلستان و همدان هر کدام با ۶ گونه، به­ترتیب بیشترین تعداد گونه­ها را در خود جای داده­اند. ترکیبات بیوشیمیایی متنوعی مانند کاروتنوییدها، آنتوسیانیدین­های دلفینیدین، سیانیدین و پلارگونیدین مهم­ترین تعیین کننده رنگ در لاله­ها هستند. اصلی­ترین ترکیبات عطر گل­های لاله شامل مونوترپنوییدها، سس کویی ترپنوییدها، بنزوییدها و اسیدهای چرب است. بررسی الگوی پراکندگی جغرافیایی گونه­ها در ایران نشان می­دهد که چهار گونه از لاله­ها شامل T. Sogdiana,T. ulophylla, T. hoogianaوT. lehmanniana در رویشگاههای محدودی حضور دارند و در صورت بروز مشکل در رویشگاه طبیعی­شان، مورد تهدید جدی قرار می­گیرند. با توجه به پتانسیل زینتی شدن گونه­های لاله، می­توان با انجام تحقیقات باغبانی از آن­ها در طراحی فضای سبز و گلکاری­ها استفاده کرد.

Keywords:

geographical distribution , Conservation status , Endemic species , ornamental plants , Tulipa