اهمیت بذرخواری، گال زایی و خسارت زایی مگس های خانواده تفریتید (Dip: Tephritidae) روی گیاهان مرتعی تیره مرکبان (Asteraceae)

مگس های خانواده Tephritidae با حدود ۴۵۰۰ گونه شناخته شده یکی از بزرگ ترین خانواده های دوبالان محسوب می شوند که از زیست محیط های مختلف در دنیا شناسایی شده اند. لارو برخی از گونه های این خانواده از گوشت میوه تغذیه می کنند و به عنوان آفات مهم محصولات کشاورزی مطرح هستند. بسیاری از گونه های این خانواده گیاه خوار هستند و لاروها با تغذیه از بذر گیاهان تیره مرکبان (Asteracaea) و ایجاد گال در طبق این گیاهان، مانع تولید بذر سالم و در نتیجه موجب عدم موفقیت در برنامه های بذرکاری مراتع بمنظور اصلاح پوشش مرتعی می گردند. تیره مرکبان یکی از بزرگ ترین تیره های گیاهی رده نهاندانگان است و دارای اهمیت زیست محیطی و اقتصادی قابل توجهی بوده و به وفور در اکثر زیستگاه ها، چه قطبی و چه استوایی یافت می شوند و حدود ۱۰% از گیاهان بومی هر منطقه را به خود اختصاص می دهند. در مجموع، ۱۵۰ گونه از این مگس ها در ایران شناسایی شده است که تقریبا ۱۵ گونه روی درختان میوه و صیفی جات به عنوان آفت و بقیه گونه ها در طبق گیاهان تیره مرکبان فعالیت دارند. در تحقیق حاضر، ۱۱۱ گونه متعلق به ۲۹ جنس و ۲ زیر خانواده از مگس های این خانواده توسط تور حشره گیری، آسپیراتور جمع آوری و شناسایی شدند. همچنین، ۵۰ گونه گیاه میزبان از ۱۹ جنس گیاهی پرورش داده شده در هرباریوم مورد شناسایی قرار گرفتند. بنابراین، به خاطر اهمیت زیاد این گیاهان در مراتع به عنوان علوفه دام، بحث های فرسایش خاک و سایر موارد و همچنین اهمیت بذرخواری و گالزایی این مگس ها که سبب کاهش پراکنش گیاهان این تیره گیاهی در مراتع می شوند، این تحقیق انجام شده است.

Keywords:

بیوکنترل , تفریتیده , تیره مرکبان , مرتع , ایران