سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

نقد روشی مطالعات تاریخ قرآن با تاکیدی بر رویکرد ساختارگرا و انتقادی

Publish Year: 1401
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 202

This Paper With 34 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_JHIC-55-2_004

Index date: 20 January 2024

نقد روشی مطالعات تاریخ قرآن با تاکیدی بر رویکرد ساختارگرا و انتقادی abstract

قرآن کریم، مهم ترین میراث دینی و زیربنای تمدن اسلامی است. آثار مختلفی از سده سوم هجری تا کنون، به موضوع تاریخ قرآن پرداخته اند. اثبات اصالت و صحت متن قرآن کریم به عنوان مهم ترین منبع دین اسلام با دانش تاریخ قرآن کریم مرتبط است. این آثار، مانند همه آثار علمی دیگر به لحاظ رویکرد و روش پژوهش قابل نقد است. در بسیاری از این آثار به ماهیت قرآن به عنوان پدیده ای تاریخی و اجتماعی، توجه نشده و همین مسئله سبب ضعف روشی مطالعات تاریخ قرآن شده است. از این رو، بازنویسی بخش های مختلف تاریخ قرآن با توجه به ماهیت تاریخی و اجتماعی قرآن، مبتنی بر رویکردها و روش علمی، یک ضرورت است و می توان با استفاده از رویکردهای مختلف ساختارگرایی و انتقادی، مطالعات تاریخ قرآن را با انطباق بیشتر بر حقیقت تاریخی به رشته تحریر درآورد. توجه به رویکرد ساختارگرا در مطالعات تاریخ قرآن، ارتباط بین بسیاری حوادث و رویدادهای تاریخ تمدن اسلامی را با قرآن و سنت نبوی به عنوان زیر بنای تمدن اسلامی نشان می دهد؛ از جمله این موضوعات، مسئله قتل عثمان بن عفان و اقدامات حجاج بن یوسف ثقفی است. بهره گیری از رویکرد انتقادی نیز، نشان گر لزوم نقد تاریخی روایات زید بن ثابت، ابن شهاب زهری، شعبه بن حجاج، ابن ابی داود و ابوعبید قاسم بن سلام است.

نقد روشی مطالعات تاریخ قرآن با تاکیدی بر رویکرد ساختارگرا و انتقادی Keywords:

نقد روشی مطالعات تاریخ قرآن با تاکیدی بر رویکرد ساختارگرا و انتقادی authors

عصمت کاظمی مقدم بیدختی

دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

مرتضی ایروانی نجفی

گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد

بی بی زینب حسینی

گروه آموزش الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

علیه رضاداد

گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
ابن اثیر جزری، محمد بن محمد (بی تا). النشر فی ...
ابن حبان بستی، محمد بن احمد (۱۹۷۵). الثقات. بیروت: دار ...
ابن سعد، محمد بن سعد (۱۴۱۰). طبقات الکبری. بیروت: دارالکتب ...
ابن عبدالبر قرطبی، یوسف بن عبد الله (۱۴۱۲). الاستیعاب فی ...
ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (۱۳۹۸). جامع البیان و فضله. ...
ابن عساکر، علی بن حسن (۱۴۱۵). تاریخ مدینه دمشق. بیروت: ...
ابن فارس، احمد (۲۰۰۶). جهود الامام ابوعبید قاسم بن سلام ...
ابوزید، نصرحامد (۲۰۱۴). مفهوم النص. بیروت: مرکز الثقافی العربی ...
احمدی میانجی، علی (۱۹۹۸). مکاتیب الرسول. قم: دارالحدیث ...
ادونیس، علی احمد سعید (۱۳۸۸). متن قرآنی و آفاق نگارش. ...
ارشاد، رشاد (۱۳۶۸). تاریخ و علوم قرآن. تهران: ناصر خسرو ...
استرآبادی، محمدبن علی (۱۴۲۲). منهج المقال فی تحقیق احوال الرجال. ...
استنفورد، مایکل (۱۳۸۴). درآمدی بر تاریخ پژوهی. ترجمه مسعود صادقی. ...
اشیقر، محمدعلی (بی تا). لمحات من تاریخ القرآن. کربلاء: دارالمحیط ...
اصغرپور، حسن (۱۳۹۹). تاریخ کتابت قرآن و قراءات. قم: دارالحدیث ...
امیرخانی، علی (۱۳۸۹). تاریخ تدوین قرآن. قم: مرکز مطالعات و ...
ایازی، محمد علی (۱۳۷۸). کاوشی در تاریخ جمع قرآن. قم: ...
ایوب، سعید (۱۴۱۶). ابتلاءات الامم. بیروت: دارالهادی ...
آمدی، ابوالحسن (۱۴۰۲). الاحکام فی اصول الاحکام. ریاض: المکتب الاسلامی ...
بدرالدین، محمد حسن (۲۰۱۸). من الوحی الی المصحف. بیروت: مکتبه ...
برتن، جان (۱۴۰۰). جمع آوری قرآن. ترجمه حسن رضایی هفتادر. ...
بلاذری، احمد بن یحیی (۱۴۱۷). انساب الاشراف. بیروت: دارالفکر ...
بلک، جرمی و رایلد، دونالد (۱۳۹۰). مطالعه تاریخ. ترجمه محمدتقی ...
بن نبی، مالک (۱۳۷۱). پدیده قرآنی. ترجمه علی حجتی کرمانی. ...
بهادلی، عبدالرضا (۲۰۱۸). بحوث فی تاریخ القرآن. بصره: مکتبه الامام ...
بهوتی، منصوربن یونس (۱۴۱۸). کشف القناع. بیروت: دارالکتب العلمیه ...
پارسا، فروغ (۱۳۹۰). خاورشناسان و تدوین قرآن کریم. تهران: پژوهشگاه ...
پیاژه، ژان (۱۳۸۴). ساختارگرایی. ترجمه رضا علی اکبرپور. تهران: کتابخانه، ...
تقوی، سیدمحمد (۱۳۶۸). تاریخ قرآن. تهران: چاپخانه کیهان ...
تیمومی، هادی و مهران اسماعیلی (۱۳۸۵). تاریخ نگاری ساختارگرا. نامه ...
جبل، محمد حسن (۲۰۱۰). المعجم الاشتقاقی الموصل لالفاظ القرآن الکریم. ...
جرجانی، عبدالله بن عدی (۱۴۰۹). الکامل. بیروت: دارالفکر ...
جسوس، عزالدین (۱۴۱۶). سیاسه عمر بن العزیز، الاجتهاد. (۲۸). ۱۵-۵۰ ...
جعفریان، رسول (۱۳۹۲). منابع تاریخ اسلام. تهران: نشر علم ...
جلالی نائینی، سید محمدرضا (۱۳۶۵). تاریخ جمع قرآن کریم. مشهد: ...
جمل، بسام (۲۰۰۵). اسباب النزول. بیروت: المرکز الثقافی العربی ...
حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله (۱۴۱۱). المستدرک علی الصحیحین. بیروت: ...
حسینی زاده، سید عبدالرسول (۱۳۹۲). جمع قرآن و تقسیمات آن. ...
حضرتی، حسن (۱۳۸۷). دانش تاریخ و تاریخ نگاری اسلامی. قم: ...
حکیمی، محمدرضا (۱۳۹۴). القرآن علومه و تاریخه. کویت: بی نا ...
حلبی، تقی بن نجم (۱۴۰۴). تقریب المعارف. قم: انتشارات الهادی ...
حلی، حسن بن یوسف (۱۴۰۲). رجال العلامه الحلی. قم: شریف ...
حمد، غانم قدروی (۲۰۰۳). رسم المصحف. بغداد: اللجنه الوطنیه ...
حموی، یاقوت (۱۴۰۰). معجم الادباء. بیروت: دارالفکر ...
خضر، عبدالعلیم عبدالرحمن (۱۳۸۹). مسلمانان و نگارش تاریخ. ترجمه عبادی. ...
خطیب بغدادی، احمد بن علی (۱۴۱۷). تاریخ بغداد. بیروت: دارالکتب ...
خلیلی، حسن (۱۳۹۲). بررسی تاریخ نگارش قرآن. قم: دلیل ما ...
دانی، ابوعمرو (۲۰۰۷). جامع البیان فی القراءات السبع. امارات: جامعه ...
دراز، محمد عبدالله (۲۰۰۳). مدخل الی القرآن الکریم. قاهره: دارالقلم ...
درودی، فریبرز (۱۳۹۳). درآمدی بر انواع نقد و کارکردهای آن. ...
دروزه، محمد عزه (۲۰۰۴). تدوین القرآن المجید. بی جا: دارالشعاع ...
دروش، فرانسوا (۱۳۹۴). قرآن های عصر اموی. ترجمه مرتضی کریمی ...
دقاق، عبدالله علی احمد (۲۰۰۸). حقیقه مصحف امام علی (ع). ...
دوری، عبدالعزیز (۲۰۰۵). نشاه علم التاریخ عند العرب. بیروت: مرکز ...
ذهبی، شمس الدین (۱۴۱۳). .سیر اعلام النبلاء. بیروت: موسسه الرساله ...
رابینسون، اف، چیس (۱۳۹۲). تاریخ نگاری اسلامی. ترجمه محسن الویری، ...
راشد ازدی، معمر بن ابی عمرو (۱۴۰۳). الجامع. پاکستان: مجلس ...
رجبی قدسی، محسن (۱۳۹۸). تاریخ کتابت قرآن و قراءات. تهران: ...
رحمتی، محمد کاظم (۱۳۹۰). متون و پژوهش های تاریخی. تهران: ...
رضوان، عمر ابراهیم (۱۴۱۳). آراء المستشرقین حول القرآن الکریم. ریاض: ...
رضوی، سیدابوالفضل (۱۴۰۰). تاریخ شناسی از بازساخت تا واساخت. پژوهش ...
رفیعی، امیرتیمور (۱۳۹۴). خط کوفی در گذر تاریخ اسلامی. فصلنامه ...
رینولدز، گابریل سعید (۲۰۱۲). القرآن فی محیطه التاریخی. بیروت: منشورات ...
زاوی، احمدعمران (۲۰۰۹). جوله فی کتاب نولدکه، تاریخ القرآن. دمشق: ...
زکریا، فواد (۱۳۹۹). البنائیه و النزعه التاریخیه. نشریه حولیات کلیه ...
زکی زاده، علی رضا (۱۳۹۸). زیدبن ثابت و نقش او ...
زین العابدینی، رمضان (۱۳۸۸). تاریخ نگاران و مکتب های تاریخ ...
زینب، عبدالسلام (۲۰۱۵). النص القرآنی و الاحرف السبعه دراسه فی ...
زینو الصائغ، محمد (۲۰۱۱). الفاظ الکتابه و متعلقاتها فی القرآن ...
سامی دهان؛ آلبرت حورانی؛ ریچارد فرای؛ فلیکس تاور؛ حلمی احمد؛ ...
سبحانی، جعفر (۱۴۱۸). موسوعه طبقات الفقهاء. قم: موسسه امام صادق(ع) ...
سبحانی، جعفر (۱۴۱۹). تذکره الاعیان. قم: مکتبه التوحید ...
سجستانی، ابن ابی داوود (۲۰۰۷). المصاحف. طنطا: دارالصحابه ...
سرخسی، محمد بن احمد (۱۳۷۲). اصول سرخسی. بیروت: دارالکتاب العربی ...
سمعانی، عبدالکریم بن محمد (۱۴۰۸). الانساب. بیروت: دارالجنان ...
شاهین، عبدالصبور (۱۳۸۲). تاریخ قرآن. ترجمه سید حسین سیدی. مشهد: ...
شرباصی، احمد (۱۳۷۴). عمربن عبدالعزیز. نشریه الازهر، (۲۶)، ۶۶۹-۶۷۵ ...
شرف الدین، عبدالحسین (۱۳۸۹). ابوهریره. قم: موسسه انصاریان ...
شکوری، ابوالفضل (۱۳۸۰). درآمدی بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری ...
شم آبادی، مرضیه (۱۳۹۹). تحلیل دیدگاه رجالیان درباره سیاری. پژوهش ...
شوشتری، محمدتقی (۱۴۱۰). قاموس الرجال. قم: موسسه النشر الاسلامی ...
صالح عطیه، محمد (۲۰۰۱). رسم المصحف. طرابلس: جمعیه الدعوه الاسلامیه ...
صفار، محمد بن حسن فروخ (۱۴۰۴). بصائر الدرجات. قم: مکتبه ...
صفدی، خلیل (۱۴۲۰). الوافی بالوفیات. بیروت: دار احیاء التراث ...
صنعانی، عبد الرزاق (۱۳۹۲). المصنف. بیروت: مجلس العلمی ...
ضاحی، فاضل جابر (۲۰۱۶). محاضرات فی منهج البحث التاریخی. دمشق: ...
طباطبایی، محمد حسین (۱۳۶۱). تاریخ قرآن. ترجمه سهیلا دین پرور. ...
طوسی، محمد بن حسن (۱۳۷۳). رجال طوسی. قم: جامعه مدرسین ...
طه، عبدالواحد ذنون (۲۰۰۴). اصول البحث التاریخی. بیروت: المدار الاسلامی ...
عاملی کورانی، علی (۱۳۷۹). تدوین قرآن. ترجمه سید محمود عظیمی. ...
عاملی، جعفر مرتضی (۱۴۰۷). حقائق هامه حول القرآن الکریم. قم: ...
عاملی، جعفر مرتضی (۱۴۱۵). الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص). بیروت: ...
عاملی، مرتضی (۱۳۷۷). حقائقی پیرامون قرآن کریم. قم: جامعه مدرسین ...
عباسلو، احسان (۱۳۸۴). رویکرد ساختارگرا. نشریه کتاب ماه، (۱۸۴)، ۸۱-۸۷عتر، ...
عسکری، مرتضی (۱۴۱۶). القرآن الکریم و روایات المدرستین. تهران: مجمع ...
علاف، ادیب (۲۰۰۱). البیان فی علوم القرآن. دمشق: مکتبه الفارابی ...
علوی پور، سید محسن (۱۳۹۵). گفتارهایی درباره تاریخ و همکاری ...
علوی علی آبادی، فاطمه و همکاران (۱۴۰۲). مطالعه ساختارگرایانه اندیشه ...
علوی علی آبادی، فاطمه و همکاران (۱۴۰۲). واکاوی تاثیر قاعده ...
علی صغیر، محمد (۱۴۲۰). تاریخ القرآن. بیروت: موسسه الدراسات ...
غیب هرساوی، حسین (۱۴۲۲). خادم الامویین محمد بن شهاب زهری. ...
قفطی، علی بن یوسف (۱۴۰۶). انباه الرواه علی انباه النحاه. ...
کردی، محمد طاهر بن عبدالقادر (۱۹۵۳). تاریخ القرآن و غرائب ...
کوثرانی، وجیهه (۲۰۱۲). تاریخ التاریخ. بیروت: مرکز العربی للابحاث و ...
کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). اصول الکافی. تهران: دار الاسلامیه ...
گروه پژوهشی (۱۳۹۳). در مکتب اهل بیت(ع)، مصحف امام علی(ع). ...
گروه روش شناسی و تاریخ نگاری (۱۳۹۳). گفتارهایی در باب ...
گروه نویسندگان (۱۳۸۷). بررسی علمی تطبیقی رسم المصحف و ضبط ...
لورنس، کریتس (۱۳۹۹). برساخت گذشته درآمدی بر نظریه تاریخ. ترجمه ...
مالقی اندلسی، محمد بن یحیی (۱۴۰۵). التمهید و البیان فی ...
مامقانی، عبدالله (۱۴۳۱). تنقیح المقال. قم: موسسه آل البیت(ع) ...
مانسلو، آلن (۱۳۹۴). واساخت تاریخ، ترجمه حمید مرادی سده. تهران: ...
مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳). بحارالانوار. بیروت: دارالرضا ...
محمدی، محمد حسین (۱۳۸۵). تاریخ قرآن. قم: مرکزجهانی علوم اسلامی ...
محیسن، محمد سالم (۱۴۰۰). فی رحاب القرآن الکریم. قاهره: مکتبه ...
مدرسی طباطبایی، محمد حسین (۱۳۸۰). ستیزه های دیرین درباره تحریف ...
مزی، جمال الدین یوسف (۱۴۱۳). تهذیب الکمال فی اسماء الرجال. ...
مظلومی، رجبعلی (۱۴۰۱). پژوهشی پیرامون آخرین کتاب الهی (سرگذشت قرآن). ...
معارف، مجید (۱۳۸۳). درآمدی بر تاریخ قرآن. تهران: انتشارات نبا ...
مفتخری، حسین (۱۳۹۱). مبانی علم تاریخ. تهران: سمت ...
مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳). الجمل و النصره. قم: کنگره ...
مکالا، سی، بی، ین (۱۳۹۵). بنیادهای علم تاریخ. ترجمه احمد ...
ملائی توانی، علیرضا (۱۳۸۶).درآمدی بر روش پژوهش در تاریخ. تهران: ...
ملطی، غریغوریوس (بی تا). تاریخ المختصر الدول. بیروت: دارالمسیره ...
منقری، نصر بن مزاحم (۱۴۰۴). وقعه صفین. قم: مکتبه آیت ...
مهدوی، سیدنورالدین (بی تا). نویسندگان وحی پیامبر(ص). قم: انتشارات اسلامی ...
مهرابی، محمد (۱۳۹۷)، تاملاتی در تاریخ پژوهی. قم: نشر ادیان ...
میرمحمدی زرندی، ابوالفضل (۱۴۲۰). بحوث فی تاریخ القرآن و علومه. ...
میلادی، ریاض (۲۰۱۶). الکتاب اصلا من اصول التشریع. بیروت: ناشرون ...
ناصح، محمد (۱۳۹۵). نقش زهری در روایات جمع قرآن. حدیث ...
نجار، عبدالامیر (۲۰۱۳). موجز تاریخ القرآن. قم: موسسه النشر الاسلامی ...
نجاززادگان، فتح الله (۱۴۲۶). سلامه القرآن من التحریف. تهران: نشر ...
نکونام، جعفر (۱۳۷۸). مصحف امام علی (ع) و سه مصحف ...
نمازی شاهرودی، شیخ علی (۱۴۱۹). مستدرک سفینه البحار. قم: موسسه ...
نولدکه، تئودور (۲۰۰۴). تاریخ القرآن. بیروت: موسسه کونراد ...
ولد عبدالله، سید محمد (۱۹۷۱). السند القرآنی. بیروت: دارالکتاب العلمیه ...
هدایت پناه، محمدرضا (۱۳۸۸). بازتاب تفکر عثمانی در واقعه کربلا. ...
هلالی، سلیم بن قیس (۱۴۰۵). کتاب سلیم بن قیس. قم: ...
هوفر، بیتر تشار (۲۰۰۶). تناقضات المورخین. ترجمه قاسم عبده قاسم. ...
هیات مولفان (۱۳۸۰). نگرش نوین بر تاریخ و علوم قرآن. ...
هیکل، محمد حسین (۲۰۱۳). عثمان بن عفان. قاهره: موسسه هنداوی ...
یاری، یاسمن (۱۳۹۳). تاثیر ساختارگرایی نسل اول و دوم. تاریخ ...
یثربی، یحیی (۱۳۸۳). نقد ضرورت یا ارزش. نشریه کتاب نقد، ...
نمایش کامل مراجع