سبک شناسی گفتمان قضات و متهمان در دادگاه از منظر زبان شناسی حقوقی

زبان ­شناسی حقوقی به عنوان علمی نوپا و موثر در واکاوی گفتمان در پرونده های دادگاه و تسهیل روند دادرسی اعم از مراحل بازپرسی و تشکیل پرونده تا صدور حکم کارساز است. این رشته، شاخه ای از زبان شناسی کاربردی است که در تحلیل گفتمان عوامل دادگاه و کشف ساختار و سبک سخن در مکالمات، محققین را یاری می رساند. پژوهش حاضر تحلیل مکالمات قضات و متهمان دادگاه های کیفری ایران را با توجه به نظریه سبک گفتاری مک­ منامین (۲۰۰۴) انجام داده است. روش پژوهش، تحلیلی-توصیفی است. سوال اصلی در خصوص کشف بسامد الگوهای گفتاری قضات و متهمان در ۲۹ پرونده است. داده­ های این مطالعه از مکالمات دادگاه در تارنمای آپارات و آرشیو شبکه مستند صدا و سیما گرد­آوری و پیاده سازی گردید. سپس تحلیل کیفی داده ها به وسیله  محاسبه بسامد و درصد نشانگرهای سبکی در گفتمان قضات و متهمان انجام شد. نتایج این پژوهش در خصوص متغیر «سبک گفتاری» نشان داد که قضات در مقایسه با متهمان به صورت معناداری از نشانگر «استفاده از سبک گفتاری رسمی» بهره برده و سبک گفتاری خود را از متهمان متمایز کرده بودند. کاربرد نتایج این پژوهش در تربیت قضات، قبل و در حین خدمت منجر به افزایش دانش زبان­ شناسی و تحلیل گفتمان آن ها می گردد.

Keywords:

زبان شناسی حقوقی , سبک گفتاری , کاربردشناسی زبان , گفتمان دادگاه , مک منامین , نشانگرهای سبکی