بازخوانی اینیاگرامی شخصیت شیرین در منظومه "شیرین و خسرو" امیر خسرو دهلوی

شخصیت از مهم ترین عناصر ادبی به شمار می رود. شاعران و نویسندگان همواره می کوشیدند با پردازش دقیق شخصیت ها، قدرت هنری خویش را به نمایش بگذارند. «شیرین»، قهرمان منظومه عاشقانه «شیرین و خسرو» امیرخسرو دهلوی، از مهم ترین شخصیت های تاریخی- ادبی است که روایت های متعددی از شخصیت وی موجود است. از آنجا که روایت های متعدد و متنوع شخصیت «شیرین» در بازنمایی اندیشه های متفاوت راوی آن موثر است و به درک بهتر اثر کمک می کند، این جستار با کاربست نظریه انیاگرام، به بررسی شخصیت وی می پردازد. انیاگرام دانش مهمی است که حاصل عرفان شرقی و روان شناسی مدرن است و در پی ترسیم روابط پیچیده انسان هاست و امروزه به مثابه یک الگوی مهم در نظام های آموزش و پرورش، مدیریت های اجتماعی، ورزشی و آموزش والدین کاربرد دارد تا براساس آن تیپ شخصیتی افراد مرتبط بازشناسی شود و در مناسبت های مختلف رفتار متناسب با آن شخصیت در پیش گرفته شود. این جستار یک پژوهش بین رشته ای است و روش انجام آن به شیوه توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است. ابتدا مبانی نظری انیاگرام براساس منابع کتابخانه ای به دقت شناخته و معرفی شده، سپس با بررسی و تحلیل متن، ویژگی های برجسته شخصیت «شیرین» در روایت امیرخسرو دهلوی در «شیرین و خسرو» استخراج و تجزیه و تحلیل شده و در پایان این ویژگی ها با الگوهای نه گانه انیاگرامی تطبیق داده شده است. این پژوهش در پی پاسخگویی به این پرسش است که شخصیت شیرین با کدام یک از تیپ های نه گانه انیاگرام مطابقت دارد؟ به طور کلی با بررسی شخصیت «شیرین» که فردی جذاب، شکاک و وفادار است، می توان شباهت او را از میان تیپ های نه گانه انیاگرام با تیپ شش دریافت.

Keywords:

انیاگرام , روایت شناسی فارسی , تیپ شخصیتی شیرین , شیرین و خسرو , امیر خسرو دهلوی