مقایسه پتانسیل مخزنی سازندهای سورمه و دالان در خلیج فارس

چکیده سازندهای سورمه و دالان به ترتیب سنگ مخزن بزرگ ترین میدان های نفت و گاز منطقه خلیج فارس هستند. بخش اصلی سنگ مخزن این دو سازند در واحدهای کربنات بالایی آنها قرار گرفته و از رخساره اایید گرینستون و دولوستون های مختلف تشکیل شده است. مقایسه داده های پتروفیزیکی حاصل از بررسی مغزه ها، مقاطع نازک و نمودارهای چاه پیمایی دالان بالایی در میدان پارس جنوبی و سورمه بالایی در میدان تابناک گواه آن است که میانگین تخلخل در مخزن سورمه ۱۵/۱۷% (درجه خیلی خوب) و در مخزن دالان ۵۰/۸% (درجه متوسط) است. همچنین، میانگین تراوایی در مخزن سورمه ۳۰۸ (خیلی خوب) و در مخزن دالان ۳۰ (متوسط) میلی دارسی تعیین گردید. از عوامل اصلی تفاوت آشکار بین خواص مخزنی دو سازند مورد مطالعه باید به شرایط و محیط رسوبگذاری، بافت و کانی شناسی اولیه و تاریخچه دیاژنتیکی متفاوت آنها اشاره کرد. کاهش محسوس خصوصیات مخزنی سازند دالان با افزایش عمق بیانگر تاثیر زیاد دفن عمیق همراه با افزایش تراکم و تشکیل سیمان در این سازند است. در مقابل، پتانسیل بالای مخزن سورمه ناشی از حفظ تخلخل بین دانه ای در اثر سیمانی شدن ناقص پیش از تدفین و گسترش تخلخل بین بلوری حاصل از دولومیتی شدن آن است. نبود ارتباط کافی با سنگ منشا مناسب سبب شده است که سازند سورمه علی رغم کیفیت مخزنی بهتر و ضخامت بیشتر در شمال خلیج فارس از درجه اشباع هیدروکربن و توان تولید کمتری برخوردار باشد