رساله میرزا ابوتراب نطنزی در تثلیث زاویه

تثلیث زاویه به همراه تربیع دایره و تضعیف مکعب از مسائل کهن ریاضی است که ریاضی دانان بسیاری در بار? آنها اظهارنظر کرده اند. محاسب? وتر ثلث یک زاویه با استفاده از یک معادل? جبری از جمله روش هایی است که برای حل مسال? تثلیث زاویه عرضه شده است. غیاث الدین جمشید کاشانی (د. ۸۳۲ ق) در رسال? الوتر و الجیب خود با به کارگیری این روش جیب زاوی? یک درجه را با داشتن جیب زاوی? سه درجه محاسبه کرد. پس از او دیگر ریاضی دانان مانند قاضی زاده رومی (د. حدود ۸۴۰ ق) رساله هایی بر مبنای این رسال? کاشانی تالیف کردند. میرزا ابوتراب نطنزی (د. ۱۲۶۲ق) ریاضی دان عصر قاجار نیز، در اثرش به نام رساله در معرفت وتر ثلث قوس معلومه الوتر به این مساله پرداخته است. روش او اساسا هندسی است و از لحاظ ریاضی با روش جبری جمشید کاشانی هم ارز است. در این مقاله با ذکر پیشینه ای از مسال? تثلیث، این رساله بررسی خواهد شد.

Keywords:

تثلیث زاویه , جیب یک درجه , دور? قاجار , میرزا ابوتراب