نقش معیشت کم کربن در حفاظت از محیط زیست روستایی مطالعه موردی: دهستان باقران، شهرستان بیرجند

محیط زیست روستایی به عنوان بستر فعالیت های کشاورزی در معیشت کم کربن تاثیرگذار است؛ زیرا معیشت سکونتگاه های روستایی وابسته به طبیعت است و سازگار با اصول حفاظت محیط زیست سازمان یافته است. امروزه مصرف انرژی تجدیدناپذیر یکی از مهم ترین منابع انتشار دی اکسیدکربن است که منجر به تغییرات اقلیمی و آسیب های محیط زیستی شده است. بنابراین برای دستیابی به اهداف زیست محیطی پایدار و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، گرایش به معیشت کم کربن ضرورت دارد. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه زندگی روستاییان و نقش معیشت کم کربن در حفاظت از محیط زیست روستایی، با تعداد نمونه ۲۹۰ خانوار ساکن نواحی روستایی دهستان باقران از توابع شهرستان بیرجند انجام شده است. تحلیل روابط بین متغیرها که مبتنی بر مدل همبستگی ساختاری و تحلیل مسیر در مدل ساختاری انجام شده که نشان می دهد محیط اجتماعی کم کربن، محیط کالبدی کم کربن و اقتصاد کم کربن نقش موثر و همه جانبه در حفظ محیط زیست دارند. در این ارتباط در جنبه اجتماعی نگرش صرفه جویی با بار عاملی (۹۶۷/۲۶۳)، در محیط اقتصادی عامل مشاغل سبز (۰۶/۱۳) و در محیط کالبدی عامل استفاده از وسایل نقلیه عمومی (۴۵۹/۲۵) در حفاظت محیط زیست روستایی جایگاه مهمی داشته اند. در این ارتباط به کارگیری انرژی کم کربن در نواحی روستایی، یافته ها آشکار کرد که در این محدوده روستایی میزان مصرف انرژی به طورکلی کم است؛ولی با گسترش زمینه های انرژی کم کربن مانند انرژی خورشیدی و سوخت های طبیعی نظیر بیوگاز می توان زمینه های انرژی های کم کربن را توسعه داد. براین اساس جهت پایداری ابعاد اجتماعی معیشت کم کربن و تقویت ابعاد اقتصادی و کالبدی پیشنهادهایی شامل گسترش دانش کم کربن، برگزاری کارگاه ها و کلاس های آموزشی در زمینه آشنایی با روش های معیشت کم کربن، اتخاذ اصول مصرف کم کربن در ضوابط طرح های روستایی است.

Keywords:

مصرف کم کربن , حفاظت محیط زیست , دهستان باقران , شهرستان بیرجند , مدل PLS