سیستم مراقبت بهداشتی پاسخگو و ارائه حمایت روانی اجتماعی از مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال مزمن روانی

سیستم مراقبتهای بهداشت روانی بهشدت به مراقبین غیررسمی و درون خانواده متکی است. مراقبت از بیمار مبتلا به اختلال روانی مزمن، بر سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی مراقبین خانوادگی این بیماران و همچنین توانایی آنها برای کنار آمدن و سازگاری با شرایط پیش آمده تاثیر میگذارد، بنابراین اگر این افراد بدون دریافت حمایت از سمت سیستم مراقبتی، رها شوند سلامت و رفاه آنان به خطر میافتد. از آنجایی که خانواده بهعنوان یکی از بزرگترین منابع درمان بیماران مبتلا به اختلال مزمن روانی، شناخته میشود؛ ضروری است بهعنوان واحدی که نیاز به حمایت از سمت متخصصان مراقبتهای بهداشتی دارد، موردتوجه قرار بگیرد. از این رو مطالعه حاضر با هدف شناسایی نیازهای حمایتی که می تواند از سمت سیستم مراقبت بهداشت روانی برای مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال مزمن روان ارائه گردد، صورت پذیرفت. این مطالعه یک مطالعه کیفی تحلیل محتوا بود که با استفاده ازمصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته با ۱۵مراقب خانوادگی بیمار مزمن روان و ۳۴ نفر از اعضای تیم مراقبتی بهداشت روان در مراکز درمانی نور، فارابی و مدرس اصفهان، از مهرماه تا بهمن ماه سال ۱۴۰۰شمسی، انجام شد. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و روش ۷ مرحلهای گرنهایم و لاندمن صورت پذیرفت. یافته های مطالعه حاضر بیانگر این بود که نیازهای حمایتی مراقبین خانوادگی بیماران مبتلا به اختلال روان شامل تعامل تیم سلامت و مراقب، حمایت روانی و همدلی تیم سلامت با مراقب، نیازهای آموزشی مراقبین، ارتقاء مهارتهای زندگی در مراقب، ارزیابی روانشناختی و درمان سایر اعضای خانواده بیمار، پیگیری خانواده و بیمار بعد از ترخیص بود. نتیجه این مطالعه بیانگر این است که در جامعه ایرانی انتظار می رود که پس از ترخیص بیمار از بیمارستان یا مراکز نگهداری، اعضای خانواده به مهمترین مراقبان این بیماران تغییر نقش دهند. به علت مشکلات فراوانی که در امر مراقبت برایشان بوجود می آید و برآورده نشدن نیازهایشان، این مراقبین در ابعاد سلامت روانی- اجتماعی دچار آسیب می گردند. سرمایه گذاری برای این افراد از نظر انجام مداخلاتی در جهت ارتقاء توانمندی های روانی و اجتماعی آنان و تلاش برای حمایت مستمر بهداشتی می تواند تا حد زیادی از بار روانی - اجتماعی وارد شده بر دوش این مراقبین بکاهد.

Keywords:

سیستم مراقبت بهداشتی , مراقبین خانوادگی , بیمارن مزمن روان , حمایت روانی اجتماعی