بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سلامت روانی سالمندان شهر اصفهان

زمینه و هدف: سلامت روان یکی از مولفه های مهم بهداشت عمومی است. سلامت روان برای توصیف سطح بهزیستی شناختی،هیجانی و برای نشان دادن مبتلا نبودن به اختلالات روانی به کار میرود. توجه به سرمایه اجتماعی و نقش آن در سلامت فردی و گروهی درسطوح مختلف، همواره مورد توجه صاحبنظران بوده است، از سویی مطالعات متعدد بیانگر آن است که با افزایش سن، اختلالات روانی افزایش مییابد لذا با توجه به افزایش سریع جمعیت سالمندان، پژوهش حاضر با هدف تعیین سلامت روانی سالمندان و ارتباط آن با سرمایه اجتماعی آنها در شهر اصفهان در سال ۱۴۰۲ انجام شده است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی بر روی سالمندان ۶۵ سال و بالاتر ساکن شهر اصفهان انجام شده است. تعداد ۳۸۴ سالمند به روش نمونه گیری سهمیه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-۲۸) و پرسشنامه طراحی شده توسط محقق بوده است. برای اندازه گیری سرمایه اجتماعی، سه سطح مشارکت، اعتماد، و انسجام در نظر گرفته و به منظورترکیب شاخص های مورد استفاده در این سطوح از روش تحلیل علمی استفاده شده است. از آمار توصیفی (درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون همبستگی اسیپرمن، کروسکال والیس و منویتنی) و برای تحلیل داده ها از نرم افزار اسمارت پی ال اس ۴ و SPSS۱۸ استفاده شده است.یافته ها: میانگین نمره سرمایه اجتماعی در سالمندان مورد مطالعه ۳/۷۴ و میانگین نمره سلامت روان پاسخگویان ۹/۶ محاسبه شده است. تستهای آماری بیانگر وجود همبستگی معناداری بین نمرات سرمایه اجتماعی و سه مولفه آن با سلامت روانی سالمندان بوده است. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری اسمارت پی ال اس ۴ نیز نشان داده است که در کل اثر متغیر مستقل سرمایه اجتماعی بر سلامت روانی سالمندان به میزان ۰/۵۸ می باشد.همچنین بین متغیرهای جنسیت، محل تولد، روش تامین مخارج زندگی، منطقه محل سکونت، گروه های سنی، ترتیبات زندگی، درک فرد از وضعیت مالی خود، تحصیلات و سلامت روانی سالمندان رابطه معناداری مشاهده شد. نتایج نشاندهنده وجود رابطه دو طرفه میان سرمایه اجتماعی و سلامت روانی سالمندان می باشد. بنابراین جهت افزایش سطح سلامت سالمندان بایستی به سرمایه اجتماعی بیش از پیش توجه گردد.

Keywords:

سرمایه اجتماعی , سالمند , سلامت , سلامت روان