تدوین برنامه مداخله بهنگام مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری ویژه کودکان طلاق با اختلالات عاطفی-رفتاری و اثربخشی آن بر سازگاری اجتماعی کودکان طلاق: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: طلاق والدین می­تواند منجر به مشکلات رفتاری و روان شناختی فراوان در کودکان شود. هدف پژوهش حاضر، تدوین برنامه مداخله بهنگام مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری ویژه کودکان طلاق با اختلالات عاطفی-رفتاری و تعیین اثربخشی آن بر سازگاری اجتماعی کودکان طلاق بود. مواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی حاضر، جامعه آماری در بخش کیفی مقالات و اساتید روان شناسی و بخش کمی شامل کلیه کودکان دختر خانواده طلاق شهرستان آستانه اشرفیه در سال ۱۴۰۱ بود. تعداد ۳۰ کودک طلاق به شیوه تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل (۱۵ نفر در هر گروه) قرار گرفتند. گروه آزمایش ۱۲ جلسه ۹۰ دقیقه ای، هفته ­ای دو جلسه آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای جمع ­آوری داده­ ها در پیش ­آزمون و پس­ آزمون، از سیاهه رفتاری کودک Achenbach و پرسش­نامه سازگاری اجتماعی Dokhanchi استفاده شد. برای تجزیه­ و ­تحلیل داده­ ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی و در بخش کمی از آنالیز کوواریانس یک­ متغیره استفاده شد. یافته ­ها: یافته­ها نشان داد میانگین و انحراف معیار نمرات سازگاری اجتماعی در گروه آزمایش از ۹۰/۱ ± ۳۳/۹۸ در مرحله پیش­آزمون به ۰۸/۱ ± ۳۳/۱۰۴ در پس­آزمون و در گروه کنترل از ۶۷/۱ ± ۰۷/۹۸ در پیش­آزمون به ۴۰/۱ ± ۵۳/۹۸ در پس­آزمون رسید (۰۰۱/۰>P). نتیجه­گیری: بر اساس مطالعه حاضر، برنامه مداخله بهنگام مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری ویژه کودکان طلاق با اختلالات عاطفی-رفتاری بر افزایش سازگاری اجتماعی کودکان طلاق موثر بود. از این رو، می ­توان از این برنامه به عنوان برنامه ­ای موثر برای ارتقاء سازگاری اجتماعی کودکان طلاق استفاده نمود. واژه­ های کلیدی: طلاق، مداخله بهنگام، اختلالات روان­شناختی، سازگاری اجتماعی

Keywords:

Divorce , Early intervention , Psychological disorders , Social adjustment , طلاق , مداخله بهنگام , اختلالات روان­شناختی , سازگاری اجتماعی