ارزیابی انتقادی آرای مفسران در تفسیر آیه ۱۰۵ سوره توبه

از جمله آیاتی که مفسران به اختلاف در تفسیر آن سخن گفته اند آیه ۱۰۵ سوره توبه است. مفسران در تعیین طرف خطاب در این آیه همداستان نیستند و آیه را خطاب به عموم مردم، مکلفان، تائبان، غیرتائبان و منافقان دانسته اند. مسئله دیگری که مفسران در آن اتفاق نظر ندارند مراد از «مومنون» در این آیه است که آن را به شهداء، ملائکه، مومنان و ائمه (ع) تفسیر کرده اند. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی تحلیلی انتقادی به آراء مفسران بنگرد و با بررسی مدققانه مسائل مذکور، تفسیری متفاوت و منطبق بر سیاق از آیه مورد بحث ارائه کند. نتیجه اینکه در تبیین آیه مذکور می توان گفت خطاب این آیه به کسانی است که در آیه ۱۰۲ به آنها اشاره شده است و مراد از رویت مومنان نیز آگاهی مومنان (افراد با ایمان) از عملکرد این افراد از طرق رایج و معمول است. روایاتی نیز که مراد از «مومنون» را ائمه (ع) دانسته اند از باب تاویل هستند و نه تفسیر. به نظر می رسد عواملی همچون دوری از فضای نزول آیات و حاکم کردن فهم خود از روایات ناظر به آیه بر سیاق آیات، در تفسیر مفسران تاثیرگذار بوده است.

Keywords:

تفسیر , توبه/ ۱۰۵ , سیاق آیات , رویت مومنون , عرض اعمال