تاثیر همتاارزیابی مبتنی بر وب بر مهارت های یادگیری خودراهبری دانشجویان

پیشینه و اهداف: تغییرات دنیای جدید به واسطه پیچیدگی­های اجتماعی، فرهنگی و توسعه فناوری­های اطلاعات و ارتباط منجر به تغییر در اهداف و رویکردهای آموزشی جهت تطابق با تغییرات ایجاد شده در محیط پیرامون یادگیرندگان شده است. از جمله رویکردهای جدید که در فرایند آموزش و یادگیری جهت ایجاد مهارت­های قرن بیست و یکم در یادگیرندگان مورد توجه قرار گرفته است همتاارزیابی است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر همتاارزیابی مبتنی بر وب بر مهارت­های یادگیری خودراهبری دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه اراک انجام شد.روش ها : محققان از روش پژوهش شبه تجربی و از طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه استفاده کردند. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان علوم تربیتی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ به تعداد ۱۷۸ نفر بودند که از میان آن­ها ۳۲ نفر به عنوان نمونه به صورت در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی توزیع شدند. جهت جمع آوری داده های مورد نیاز در این پژوهش از پرسشنامه آمادگی یادگیری خودراهبری استفاده شد. این پرسشنامه دارای ۴۰ سوال و سه زیرمقیاس خود مدیریتی، لذت از یادگیری و خود کنترلی است. پرسشنامه پیش  و پس از دوره به اجرا درآمد. در گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه فرایند آموزش همراه با همتاارزیابی مبتنی بر وب انجام شد. به این صورت که درس، دانشجویان و استاد درس در سامانه مدیریت دروس تعریف شدند. بعد از هر جلسه تدریس، استاد درس یک فعالیت (همتاارزیابی) در سامانه اضافه می کرد، به نحوی که دانشجویان در رابطه با موضوع درس تکلیفی را انجام می­دادند، سپس استاد با استفاده از افزونه کارگاه آموزشی موجود در سامانه، فعالیت همتاارزیابی را اجرا می کرد. فرایند آموزش در گروه آزمایش و گواه به این صورت بود که استاد درس بر اساس طرح درس، موضوعات درسی را تدریس می­کرد، در خلال تدریس امکان پرسش و پاسخ توسط یادگیرندگان وجود داشت. تفاوت دو گروه در بکارگیری همتاارزیابی در گروه آزمایش بود و دانشجویان تکالیف همکلاسی­ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دادند، در حالیکه در گروه گواه شیوه ارزیابی به شکل مرسوم صورت گرفت. به این صورت که مدرس در کلاس درس آموزش­ها را ارائه می داد، سپس تکالیفی برای دانشجویان تعریف می شد. آنها موظف به انجام تکالیف و ارسال آن به مدرس بودند، مدرس هر جلسه تکالیف دانشجویان را بررسی می کرد و به آنها بازخورد می داد. جهت تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) استفاده شد.یافته ها: داده های پژوهش نشان داد آموزش به همراه همتاارزیابی بر مهارت­های یادگیری خودراهبری و زیرمقیاس آن (خود مدیریتی، لذت از یادگیری، کنترل یادگیری) تاثیر معنی داری دارد(p<۰.۵).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، روش همتاارزیابی به عنوان روشی جهت افزایش مهارت­های یادگیری خودراهبری دانشجویان، که از مهارت­های مورد نیاز در یادگیرندگان قرن بیست و یکم است، می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اجرای همتاارزیابی مستلزم وجود شرایطی است که لازم است مورد توجه مدرسان قرار گیرد از جمله: پلتفرم آموزش الکترونیکی مناسب، تدوین معیارهای ارزیابی توسط مدرس و راهنمایی مناسب یادگیرندگان به عنوان ارزیاب. لازم است جنبه های مختلف چالش های اجرای همتاارزیابی در مطالعات تکمیلی مورد بررسی قرار گیرد.

Keywords:

همتاارزیابی مبتنی بر وب , یادگیری خودراهبری , خود مدیریتی , لذت از یادگیری , خودکنترلی