سنجش آسیب پذیری کشاورزان گندم کار در زمان خشکسالی مطالعه موردی: سرپل ذهاب، اسلام آبادغرب و جوانرود

خشکسالی به عنوان یک بلای طبیعی، بیشترین خسارات مالی را بر جامعه کشاورزان وارد می­سازد. از این­رو، سنجش آسیب­پذیری اولین مرحله در مدیریت ریسک خشکسالی است. هدف از این مطالعه، سنجش آسیب­پذیری اجتماعی–  اقتصادی کشاورزان گندم­کار شهرستان­های سرپل­ذهاب، اسلام آبادغرب و جوانرود استان کرمانشاه، در زمان خشکسالی است. در این مطالعه از روش پیمایشی استفاده شد و داده­ها از۳۷۰ کشاورز گندم­کار با استفاده از روش نمونه­گیری طبقه­بندی چندمرحله­ای جمع­آوری گردید. به­منظور جمع­آوری داده­ها از مصاحبه­ی حضوری با کشاورزانی که خشکسالی سال­های ۸۸- ۱۳۸۶ را تجربه کرده بودند، بهره­گرفته­شد. پس از مرور ادبیات و مطالعات مقدماتی، شاخص­های اجتماعی- اقتصادی آسیب­پذیری استخراج شدند. برای سنجش آسیب­پذیری اجتماعی- اقتصادی کشاورزان گندم­کار از فرمول می­بار و والدز (۲۰۰۵) استفاده شد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که کشاورزان جوانرود (۳۷/۳) بالاترین ضریب آسیب­پذیری اقتصادی را داشتند. این درحالی است که کشاورزان سرپل­ذهاب از لحاظ شاخص­های اجتماعی با (۲۸/۳)، بیشتر آسیب­پذیر بودند. پژوهش حاضر دستاوردهایی را برای مدیریت خشکسالی در استان کرمانشاه ارایه می­دهد. بر این اساس، اگر هدف نهایی سیاست­گذاران کاهش خشکسالی باشد، باید تخصیص منابع برای مناطق متاثر از خشکسالی بر اساس درجه­ی آسیب­پذیری کشاورزان صورت بگیرد.

Keywords:

آسیب پذیری , سنجش , خشکسالی , مدیریت ریسک , بلا