اندازه گیری آب مجازی و مقایسه بهره وری فنی با بهره وری بازاری آب مجازی در بخش کشاورزی مطالعه موردی محصولات آبی منتخب استان کردستان

در پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت فنی- اقتصادی آب مجازی مصرف شده و شاخص های مرتبط با آن در ۱۳ محصول آبی زراعی و باغی منتخب اصلی استان کردستان تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که یونجه کمترین بهره وری آبی و بیش ترین میزان آب مجازی و گوجه فرنگی بیشترین بهره وری آبی و کم-ترین میزان آب مجازی در محصولات زراعی را به خود اختصاص می دهد. گردو و شلیل نیز در بین محصولات باغی کمترین و بیشترین بهره وری آبی (بیش ترین و کم ترین میزان آب مجازی) را دارا بوده اند. ۶۷ درصد آب مجازی در محصولات منتخب اصلی آبی استان در بخش زراعت و ۲۷ درصد هم در محصولات باغی استفاده شده است.محصولات زراعی کمترین ارزش بازاری برای آب مصرفی را به صورت ضمنی در بازار مبادله می کنند. در میان این محصولات یونجه به نسبت آب مصرفی ویژه ای که دارد کمترین رد قیمتی از آب را با خود مبادله کرده است. از میان محصولات زراعی و باغی سیب زمینی و شلیل دارای بیش ترین میزان بهره وری بازاری محصول است. نتایج نشان داد که محصولات باغی به طور متوسط ۷ برابر عایدی بازاری آب مجازی نسبت به محصولات زراعی دارند و محصولات با آب مجازی بیشتر در بازار قیمت و ارزش بازاری کمتری داشته اند. هم جهت نبودن بهره وری بازاری آب مصرفی و مقدار مصرف آب مجازی نشان می دهد که ساختار نظام تولید و الگوی کشت متناسب با وزن و اندازه آب مصرفی محصولات نبوده و حتی به شکل معکوس است.

Keywords:

آب مجازی , بهره وری آب , کشاورزی , استان کردستان