تبیین و سنجش شاخص های مکانی – فضایی تاب آوری شهری در مواجهه با سیلاب؛ مطالعه موردی: شهر بابلسر

امروزه دیدگاه غالب از تمرکز بر روی صرفا کاهش آسیب­پذیری به افزایش تاب­آوری در مقابل سوانح تغییر پیدا کرده است. هدف از پژوهش حاضر تبیین شاخص­های مکانی – فضایی تاب­آوری شهری در مواجهه با سیلاب در شهر بابلسر می­باشد. روش شناسی تحقیق کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون است و جامعه آماری در بخش کیفی و کمی را مدیران دارای سوابق دانشگاهی و اجرایی و کارشناسان شهری تشکیل داده اند. حجم نمونه در بخش کیفی با رسیدن به اشباع نظری (معادل ۱۵ نفر) بوده و در بخش کمی حجم نمونه ۳۰ نفر از کارشناسان و متخصصان در شهر بابلسر که در زمینه سیلاب و مسائل مرتبط به شهر متخصص بوده­اند را شامل شده است. پس از تبیین شاخص­ها، با استفاده از آزمون فریدمن در نرم­افزار SPSS شاخص­های حاصل اولویت­بندی شده و با استفاده از آزمون تی تک­نمونه­ای، شهر بابلسر از لحاظ تاب­آوری مکانی – فضایی مورد سنجش قرار گرفت. یافته های حاصل از بخش کیفی و مطالعات نظری نشان داد که معیارهای تاب­آوری مکانی – فضایی شامل تنوع، ارتباط، افزونگی، استحکام و مدیریت بحران بوده است. نتایج حاصل از بخش کمی به لحاظ اولویت­بندی شاخص­ها نشان داده است که شاخص حرائم شهری در اولویت اول، شاخص مقاومت سیستم ساخت راه­ها و پل­ها در اولویت دوم واقع شده­اند. همچنین نتایج حاصل از آزمون تی تک­نمونه­ای نشان داده است که تاب­آوری مکانی – فضایی شهر بابلسر در مواجهه با سیلاب با میانگین ۳.۶۰ و ارزش t ، ۳.۰۹ در وضعیت مناسبی بوده که نشان از تاب­آوری نسبتا بالای شهر بابلسر در برابر سیلاب می­باشد.

Keywords:

تاب آوری شهری , سیلاب , شاخص های مکانی – فضایی , بابلسر