گرما آخر فصل تنش به گندم زراعی ارقام از برخی واکنش ارزیابی

گرما یکی از مهمترین محدودیت های تولیدات کشاورزی در جهان می باشد. تنش گرما وضعیت آبی، مسیرهای بیوسنتزی، مورفولوژی، فنولوژی، عملکرد و کیفیت گندم را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش گرما آخر فصل بر عملکرددانه گندم، آزمایش مزرعه ای در شهرستان شادگان به صورت کرت های خرد شده برپایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. فاکتورهای اصلی این آزمایش شامل تاریخ کاشت مطلوب ( اول آذرماه) و تاخیر کاشت (اول دیماه) و فاکتور فرعی این آزمایش، ژنوتیپ های گندم ( چمران، S-۸۲-۱۸ ،S-۸۰-۱۸ ،A ،S-۷۸-۱۱) در نظر گرفته شد. تاریخ کاشت تاخیری به شکلی در نظر گرفته شد که گیاه با تنش گرمای آخر فصل مواجه شود. وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبلچه و عملکرد دانه با اعمال تنش گرما کاهش پیدا کردند. بین ژنوتیپ های گندم از نظر وزن هزار دانه، تعداد سنبلچه در سنبله و تعداد دانه در هر سنبله تفاوت معنی داری وجود داشت. بیشترین کاهش عملکرد در شرایط تنش گرما در ژنوتیپ S-۸۰-۱۸ با ۲۳ درصد مشاهده شد، در حالی که ژنوتیپ S-۷۸-۱۱ مقاوم ترین ژنوتیپ در برابر اثرات تنش گرما بود. در تمامی ژنوتیپ ها، به جز ژنوتیپ S-۸۲-۱۰ محدودیت منبع در شرایط تنش گرما نسبت به شرایط مطلوب افزایش یافت.

Keywords:

تنش گرمای بعد از گرده افشانی , تاریخ کاشت , عملکرد دانه , ارقام گندم