رفع چالش های تحدید مسوولیت در شرکت مدنی در حقوق ایران با استفاده از احکام مشارکت (پارتنرشیپ) درحقوق انگلیس

درشرکت مدنی که درنظام حقوقی ایران فاقد شخصیت حقوقی ومسوولیت شرکا درقبال اشخاص ثالث، مطابق دیدگاه رایج، مسوولیتی نامحدود است؛ هرشریک به تناسب سهم خود در شرکت درمقابل دیون نسبت به اشخاص ثالث، مسوولیت دارد. ازطرف دیگر در شرکت مدنی تقسیم سود و زیان میان شرکا نیز درصورت اطلاق، به نسبت سهم ایشان درشرکت، صورت می­گیرد. صرف نظر از اینکه برای شرکا این امکان فراهم باشد در تقسیم سود وزیان بین خود به نحو دیگری عمل کنند یانه، به اعتقاد نگارندگان آنچه درفقه وقانون درباب تقسیم برمبنای سرمایه مقررشده، ناظربر همین فرض اخیراست و مساله نخست یعنی مسوولیت شرکا درقبال اشخاص ثالث، تنها درحالت اطلاق، به نسبت سرمایه شرکا وبه صورت نامحدود صورت می گیرد ولی تحدید این مسوولیت، به علت فقدان شخصیت حقوقی شرکت مدنی تابع قواعد عام درزمینه تحدید مسئولیت اشخاص است، ودرصورت عدم مغایرت با قواعدآمره، بلامانع و صحیح است. بدیهی است چنین امری درتمایل و رغبت اشخاص برای مشارکت با یکدیگر در قالب شرکت مدنی بسیار موثر است. البته بازهم مشکلاتی درراستای تحقق این هدف وجوددارد چراکه براین اساس تحدید مسوولیت در قبال اشخاص ثالث، منوط به توافق با ایشان است؛ لذا نمی­توان در مواردی که توافق با ثالث صورت نگرفته ونیز درمسوولیت غیرقراردادی قائل به آن شد. لزوم چنین توافقی و عدم امکان استناد به تحدید مسوولیت در الزامات خارج از قرارداد، مانع و چالشی در مقابل شرکای شرکت مدنی محسوب می­شود و توجیه­گر استفاده از راههای دیگر مانند بهره­گیری از احکام نهادهایی چون مشارکت (پارتنرشیپ) بامسوولیت محدود و مشارکت (پارتنرشیپ) محدود است که حسب مورد چنین قابلیتهایی را  برای اشخاص فراهم آورد. در این مقاله به تبیین این راهها پرداخته شده است.

Keywords:

legal entity , general partner , limited partner , restricting contractual liability , restricting tortious liability , شخصیت حقوقی , شریک عادی (عمومی) , شریک با مسوولیت محدود , تحدید مسوولیت قراردادی , تحدید مسوولیت غیرقراردادی.