بررسی مولفه های (خودشکوفای)در شخصیت های شاهنامه بر پایه نظریه روان شناختی مزلو

بررسی و پژوهش های زیادی در حوزه ادبیات در ارتباط با علوم مختلف از جمله روانشناسی، جامعه شناسی ، تاریخ ، زبان شناسی و .. .. نشان دهنده قابلیت های چند گانه گسترده ادبیات است . در میان علوم مختلف روانشناسی رابطه تنگاتنگی با ادبیات دارد و می توان آن را در تحلیل آثار ادبی به کاربرد از میان شاخه آن روانشناسی شخصیت ابزار مناسبی برای بررسی شخصیت داستانی است در میان نظریات متعدد شخصیت الگوی هرمی آبراهام مزلو روانشناس انسان گرایی آمریکایی شاخص و فرآیندی است که می توان از آن در بازشناسی شخصیت استفاده کرد، این هرم الگوی مناسبی برای شناخت ویژگی انسان کمال طلب و خواستار تحقق خود در متون ادبی است .آنچه از فرایند این نظریه بر روی شخصیت و تبیین جایگاه آن مهم است جنبه تعلیمی و الگوی تربیتی آن است و اینکه آن شخصیت به کمال رسیده و خودشکوفا چه آموحته ها و تجربیاتی کسب کرده است .از بین آثار مختلف ادبی شاهنامه فردوسی از آثار انسان گرا است در شاهنامه از واقعیت و فرا واقغیت و تعهد و تعقل و در کلامی گسترده خرد و اسطوره برخوردار است . خویشگاری شخصیت های شاهنامه زمینه ای است که می توان در شناسایی مرتبه انسانی آن کمک کند . در میان شخصیت های مختلف شاهنامه اشخاص از قبیل : رستم _اسفندیار_ زال_ ضحاک و فریدون در این پژروهش مورد توجه ما می باشد .رستم یکی از موفق ترین و کامیاب ترین شخصیت های شاهنامه است .اسفندیار شخصی بود که دو خصلت ناپسند داشت (آز و تعصب ) و او بر عقیده خود تعصب داشت و جنگ بین او و رستم بر سر آرمان های آن دو بود . زال مصداق خوبی بر یک فرد خود شکوفا است و از ویژگی هی کامل خرد و اسطوره برخوردار است . فریدون یکی از محبوبترین چهره حماسی شاهنامه است و شخصیت ضحاک نشان دهنده ناکامی او در تامین سلسه مراتب نیاز های اساسی و گذر نکردن از پایین ترین سطوح نیازهاست و او شخصیتی ناشکوفا دارد .