ارزیابی اثرات سن، جنس و مراحل تولیدمثلی روی شاخص های خونی، ایمنی و هورمونی شگ ماهی (Alosa braschnikowi) دریای خزر (استان گیلان)

شگ ماهی Alosa braschnikowi دارای بیشترین فراوانی در خزر جنوبی است و یک گونه اقتصادی و ارزشمند به شمار می آید. ویژگی­های خون­شناسی ماهیان یکی از با ارزش­ترین شواهد مراحل فیزیولوژیک ماهیان است. برای ارزیابی اثرات سن، جنس و مراحل تولیدمثلی روی شاخص های خونی، ایمنی و هورمونی شگ­ماهی، ۳۷ قطعه ماهی در ساحل رودسر در بهمن و اسفند ۱۳۹۶ و فروردین، اردیبهشت و آبان ۱۳۹۷ به طور تصادفی صید شد. پس از صید، از ماهیان خون گیری شد و بعد از  اندازه­گیری شاخص های خونی، ایمنی و هورمونی، ماهیان بر اساس جنسیت، رده سنی (۳، ۴ و ۵ سال) و مرحله تولیدمثلی (قبل، هنگام و بعد از تخمریزی) با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بین جنس نر و ماده تقریبا در هیچ یک از شاخص های خونی، ایمنی و هورمونی اختلاف معنی­دار مشاهده نشد (۰۵/۰P>) و تنها ائوزینوفیل و تستوسترون دارای اختلاف معنی دار آماری بودند (۰۵/۰p <). در مقایسه بین سنین مختلف نیز، میزان گلبول­های قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، کورتیزول و MCHC دارای اختلاف معنی­دار بود (۰۵/۰p <) و شاخص های دیگر اختلاف معنی­دار آماری نداشتند (۰۵/۰P>). مقایسه مراحل مختلف تولیدمثلی اختلاف معنی­داری را در بیشتر شاخص ها نشان داد. به طور کلی، شاخص­های خونی، ایمنی و هورمونی این ماهی متاثر از جنسیت نبود، اما سن روی تعدادی از شاخص­ها موثر بود و مراحل تولیدمثلی نیز روی بیشتر شاخص­ها تاثیر به سزایی داشت.

Keywords:

شگ ماهی , شاخصهای خونی , دریای خزر