ارزیابی ارتباط مکانی ویژگی های خاک و عملکرد دانه گندم در شرایط رقابت با علف هرز جودره (.Hordeum spontaneum Koch) با استفاده از روش زمین آمار

شناخت تغییرات مکانی عملکرد و عوامل موثر بر آن، به بهبود مدیریت مزرعه و عملکرد گیاهان زراعی کمک می کند. این آزمایش با هدف ارزیابی ارتباط مکانی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد دانه گندم رقم پیشگام در شرایط رقابت با علف هرز جودره در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ در شرایط آب و هوایی شهرستان مبارکه استان اصفهان انجام شد. آزمایش مزرعه­ای به صورت شبکه­ای با فاصله دو در دو متر انجام شد. در هر نقطه از شبکه، ویژگی های خاک، عملکرد دانه گندم و تراکم علف هرز جودره اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که علف هرز جودره دارای همبستگی مکانی مثبت بالایی با محتوای نیتروژن و فسفر خاک بود و در خاک های با محتوای رس و پتاسیم پایین، جمعیت انبوه تری داشت. مقادیر حداقل، حداکثر و میانگین عملکرد دانه به ترتیب ۲۲۲/۲و ۳۵۵/۹و ۲۸۶/۶گرم در مترمربع با ضریب تغییرات ۱۵/۵درصد بود نتایج نشان داد که عملکرد دانه گندم دارای همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن، پتاسیم، اسیدیته، رس و سیلت خاک (به ترتیب ۷۵/۰، ۸۳/۲، ۶/۸۳، ۹۴/۱و ۷۸/۶ درصد در دامنه تاثیر ۶/۱، ۳/۷، ۴/۷، ۱۴/۰و ۳/۲متر) بود. میزان همبستگی مکانی بین تراکم علف هرز جودره و عکس عملکرد دانه گندم، ۸۶/۹درصد و در دامنه تاثیر ۱۴/۰متر بود. براساس نتایج این تحقیق، علف هرز جودره دارای همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن و فسفر خاک بود، درحالی­که عملکرد دانه گندم همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن، پتاسیم، رس، سیلت و اسیدیته خاک داشت، بنابراین در زراعت گندم، مدیریت متناسب با مکان کودی می­تواند در کنترل علف هرز جودره موثر باشد.

Keywords:

Effect range , Kriging , Yield map , Weeds and Wheat , دامنه تاثیر , علف های هرز , کریجینگ , گندم و نقشه عملکرد