بررسی تغییرات روند خشکسالی و عوامل اقلیمی در استان سیستان و بلوچستان

در دهه های اخیر، وقوع خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی مبدل به بلای طبیعی با همه اثرات وابسته به آن شده است که در سراسر ایران اتفاق می افتد. در این پژوهش به بررسی رفتار وقوع دوره های خشک و مرطوب در مقیاس ۳ و ۱۲ ماهه با استفاده از شاخص مبتنی بر بارش-تبخیر و تعرق (SPEI) در استان سیستان و بلوچستان و برای ۱۱ ایستگاه طی دوره آماری ۱۳۶۷تا۱۳۹۶ پرداخته شد. محاسبات برآورد این شاخص با استفاده از پیوست تدوین شده SPEI در نرم افزار R انجام گرفت. به منظور تعیین روند عوامل اقلیمی مقادیر آزمون ناپارامتری من کندال در سری زمانی سالانه بارندگی، دمای میانگین و شاخص SPEI در مقیاس ۳ و ۱۲ ماهه در دوره آماری محاسبه شد. برای تحلیل ترسیمی روند خشکسالی کوتاه مدت ایستگاه ها از مدل گرافیکی آزمون من کندال نیز استفاده شد. نتایج بیانگر روند خاصی در میانگین بارندگی سالانه ایستگاه ها نبود، اما سری زمانی میانگین دمای سالانه، در سطوح اطمینان ۹۵% و ۹۹% دارای روند افزایشی معنی دار بودند. مقادیر شاخص SPEI نیز در بیشتر ایستگاه ها روند منفی و معنی دار نشان داد. شناسایی وقوع دوره های خشک و مرطوب به منظور برنامه ریزی و مدیریت منابع آب بسیار ضروری است. به طور کلی برای روند کاهشی بارندگی و افزایش دما در استان، توسعه کشت های گلخانه ای به عنوان یک راهکار مناسب باید مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

خشکسالی , روند , سیستان و بلوچستان , من کندال , SPEI