مرآه الجمال های فارسی نوع شناسی و نسخه شناسی یکی از زیرگونه های سراپا

یکی از مهم ترین زیرگونه های سراپانامه های فارسی، سراپانامه های تدوینی است که بیشتر با عنوان مرآه الجمال شناخته می شود و خود نیز از وجوه مختلف به زیرقسم هایی قابل بخش است. در کنار مشهورترین نمونه ی آن، یعنی مرآه الجمال صائب تبریزی، شاعر ادیبی که خود در عرصه ی خلق مضامین و نیز سفینه پردازی مقام والا و مشهوری در ادب فارسی دارد، آثار دیگری هم هست که عموما شامل منتخب شعر یا نثر فارسی در موضوع سراپای معشوق است. این نوع گزیده های مضمونی خود می تواند زمینه ی پیدایش نوعی فرهنگ مضامین ادبی فارسی خاصه سبک هندی را فراهم کند تا مخاطب خاص بتواند ازطریق آن نیز به فهم درست و التذاذ هنری کلام این سخنوران باریک اندیش دشوارگوی نزدیک شود. در این مقاله سعی شده است تا ضمن تحلیل مفصل مرآهالجمال صائب به عنوان نمونه ی شاخص این زیرگونه، هرچند به اجمال درنگی هم بر سایر مرآهالجمال های منظوم و منثور شود و ازآنجاکه این آثار هیچ یک تابه امروز به کسوت چاپ نیامده اند، در کنار گونه شناسی، نسخه ها نیز معرفی و بررسی شوند.

Keywords:

آزاد بلگرامی , صائب تبریزی , محرم کشمیری , مرآه الجمال , وارسته سیالکوتی