تحلیل شکاف راهبردی از سیاست های کلی امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران

در سال­های اخیر امنیت اقتصادی در صدر مطالبات رهبری و مردم از نظام قرار دارد. اگر چه سیاست­های کلی امنیت اقتصادی کشور از سرآغاز دهه ۱۳۹۰ در دستور کار قرار گرفته­اند، اما همواره پاشنه آشیل نظام بوده­اند، طوری که نظام دچار شکاف انتظارات فاحشی نسبت به سیاست­های کلی امنیت اقتصادی است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر انجام یک تحلیل شکاف راهبردی از سیاست های کلی امنیت اقتصادی کشور است تا بدین وسیله زمینه برای آسیب­شناسی و بهبود راهبردهای موجود به دست آید. پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی به روش تحلیل محتوا است که از منابع داده سه گانه (مثلث­سازی) شامل بیانات امام خمینی رحمه­الله علیه و مقام معظم رهبری مدظله­العالی، دیدگاه های مقامات رسمی نظام، و ایده­های صاحب­نظران اقتصادی و سیاسی کشور استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می­دهند که از سیاست­های پنج­گانه امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، ارتقای ارزش افزوده سرمایه گذاری بیش از سایر ابعاد مورد تاکید نظام قرار دارد و نقش بعد مادر را برای چهار بعد دیگر ایفاء می­نماید. همچنین، هر بعد از سیاست­های مذکور از هفت راهبرد گسترده برخوردار است که یک چتر تاکتیکی اقتصادی، سیاسی، نظارتی و قضائی برای تحقق اهداف هر بعد از سیاست­های کلی امنیت اقتصادی فراهم می­آورد. تحلیل شکاف راهبردی هسته­های کلیدی هر یک از راهبردهای مذکور را به صورت عمل­گرایانه به مفاهیمی قابل دستیابی تجزیه نموده و آنها را مورد آسیب شناسی قرار می­دهد و بدین وسیله چارچوبی برای سلب شکاف انتظارها و بهبود سازوکار حکمرانی به ارمغان می­آورد.

Keywords:

امنیت اقتصادی , تحلیل شکاف راهبردی , سیاست های کلی نظام , بیشینگی بازدهی , کمینگی ریسک