باستانشناسی و ساختارشناسی سنگ نوشته میخی اورارتویی سقین دل ورزقان، آذربایجان شرقی، ایران

سنگ نوشته سقین دل واقع در بخش مرکزی شهر ورزقان، استان آذربایجان شرقی بر بدنه یک تخته سنگ مربوط به سال های حدود ۷۳۳-۷۵۰ ق.م به خط میخی اورارتویی نقر شده و به سبب عوامل گوناگونی دچار آسیب دیدگی گشته است. هدف از انجام پژوهش پیش رو، انجام مطالعات آزمایشگاهی برای ساختارشناسی این سنگ است و در همین راستا مهم ترین سوالات پژوهش عبارت است از: باستان شناسی و زمین شناسی سنگ نوشته اورارتویی سقین دل چیست؟ خواص فیزیکی، شیمیایی و ساختارشناسی سنگ نوشته میخی اورارتویی سقین دل چیست؟ برای دستیابی به پاسخ این سوالات، علاوه بر مطالعات تاریخی و باستان شناسی، بررسی های میدانی و مطالعات آزمایشگاهی، بررسی مقطع نازک و پتروگرافی سنگ، پراش پرتوایکس (XRD) و فلورسانس اشعه ایکس (XRF) انجام شده است. در همین راستا، برای سنجش خواص فیزیکی و میزان مقاومت سنگ در برابر عوامل مختلف: آزمون های چگالی و تخلخل سنجی، نرخ جذب و محتوای آب نمونه صورت گرفته است. نتایج مطالعات ساختارشناسی نشان دهنده آن است که سنگ بستر از جنس تراکی- آندزیتی بوده و گزارش زمین شناسی نیز وجود توده های تراکی- آندزیتی در دامنه کوه زاغی محل قرارگیری آن را تایید می کند، به علاوه، نتایج حاصل از آزمون های فیزیکی و شیمیایی بیان می دارد که سنگ های به کاررفته در ساخت سنگ نوشته دارای مقاومت نسبتا خوبی بوده اما به علت قرارگیری در برابر عوامل فرایندهای محیطی مانند اقلیم سرد و کوهستانی، بادهای دائمی دچار آسیب های متعددی گشته که عمدتا ناشی از هوازدگی فیزیکی و شیمیایی است.

Keywords:

"ساختارشناسی" , "سنگ نوشته اورارتویی" , " ساختارشناسی" , " پتروگرافی" , "XRD-XRF"