فرامطالعه پژوهش های تامین اجتماعی در ایران

هدف: مطالعه نظام­مند پژوهش­ های متعدد موجود که جنبه ­های مختلف تامین اجتماعی را به صورت پراکنده بررسی نموده ­اند، می ­تواند نقشه دانشی تامین اجتماعی در داخل کشور را ترسیم نماید. هدف این مقاله ترسیم دانش موضوعی تامین اجتماعی از طریق بررسی ویژگی ­های دانش انباشته آن از نظر شکلی، روشی و محتوایی، همچنین ارزیابی قدرت تبیین ­کنندگی رویکردهای نظری مورد استفاده در مطالعات می­ باشد.روش: روش به کار گرفته شده کیفی از نوع فرامطالعه است که پژوهش ­های مرتبط با نظام تامین اجتماعی بازخوانی و دسته ­بندی شده ­اند.یافته ها: مطابق یافته ­ها؛ ۱۷۰ مقاله در بازه زمانی ۱۳۹۸-۱۳۹۰ به تامین اجتماعی پرداخته ­اند، متخصصان حوزه اقتصادی و حقوقی به ترتیب بیشترین توجه را به این موضوع داشته ­اند. ۹/۳۴ درصد با رویکرد کیفی و ۱/۶۵ درصد با رویکرد کمی به بررسی موضوعات موردنظر پرداخته­ اند. تحلیل نظری این مفهوم در مطالعات داخلی تقلیل گرایانه است. نتیجه گیری : نتایج نشان داد تامین اجتماعی به مثابه ابزار برقراری دموکراسی، ابزار بازتوزیع درآمد و ابزار اعمال کنترل نرم بر ساخت اجتماعی از حیث نظری قابل تبیین است. در ایران نیز تامین اجتماعی غالبا ابزار مفهومی در درون گفتمان مدرنیزاسیون است و به مثابه سازه گفتمانی که مورد پرسش هستی­ شناسانه قرار گیرد، در نظر گرفته نشده است، بلکه تامین اجتماعی یک ثابت تاریخی است که رویدادها و ویژگی­ های بستری که در آن ظهور و بروز داشته، حتی در مطالعات تاریخی آن نادیده گرفته شده و وضعیت تاریخی آن­ با نظریه­ های موجود تطبیق داده­ می ­شود.

Keywords:

تامین اجتماعی , سیاست اجتماعی , فرامطالعه , پژوهش