پیش بینی مقاومت فشاری تک محوری سنگ حین پایش مقاومت ویژه الکتریکی با رگرسیون چند متغیره

مقاومت فشاری تک محوری یکی از مهم ترین ویژگی های مکانیکی سنگ ها است که در اکثر پروژه های مهندسی سنگ، پیش بینی آن امری ضروری است. اخیرا پژوهش های متعددی در خصوص بررسی ارتباط خواص پتروفیزیکی و ژئومکانیکی سنگ ها با پارامترهای ژئوفیزیکی انجام شده است، که در این میان؛ روش های ژئوالکتریک و لرزه ای بیشترین کاربرد و بهره وری را داشته اند. در این پژوهش، پیش بینی مقاومت فشاری تک محوری با استفاده از روش ژئوالکتریکی بررسی شده است. در پژوهش حاضر؛ پس از نمونه برداری از محدوده مورد مطالعه، در محیط آزمایشگاهی، نمونه مغزه ها اشباع و با نصب الکترودهای مخصوص، تغییرات مقاومت ویژه الکتریکی حین بارگذاری تنش فشاری اندازه گیری و پایش گردید. نمونه های آزمایشگاهی بر اساس ساخت و بافت متفاوت؛ رفتارهای الکتریکی متفاوتی حین اعمال تنش فشاری نشان دادند، که نتایج بیانگر تاثیر قابل توجه، نسبت حجمی سنگ دانه ها بر روی خصوصیات پتروفیزیکی و ژئومکانیکی است. در نمونه مغزه های تهیه شده از برش های گسلی و مصالح آبرفتی با نسبت حجمی بلوکی ۲۵-۷۵ درصد، همبستگی معنا داری بین مقاومت فشاری تک محوری و مقادیر مقاومت ویژه الکتریکی اندازه گیری شده، مشاهده گردید. مدل ارائه شده با ضریب تعیین (R۲) ۱۳/۸۹ درصد، خطای جذر مجموع مربعات (RMSE) ۶۸۳/۸ و میانگین هندسی نسبت خطا (GMER) ۹۱۱/۰؛ میتواند مقاومت فشاری تک محوری(UCS) سنگ را بر اساس پارامترهای مقاومت ظاهری الکتریکی و VBP پیشبینی نماید. با توجه به بررسی های انجام شده مشخص شد که آزمایش های غیر مخرب، روش مناسبی برای تخمین مقادیر مقاومت فشاری تک محوره بوده و می توان با استفاده از آن ها، از انجام آزمایش های پرهزینه، وقت گیر و مخرب جهت برآورد این پارامتر اجتناب کرد.

Keywords:

پتروفیزیک , ژئومکانیک , مقاومت ویژه , نسبت حجمی بلوکی , میانگین هندسی نسبت خطا