تحلیل تناسبات هندسی در طراحی معماری ساختمان (مطالعه موردی: پارتنون و ویترویوس و لوکوربوزیه)

تناسبات هندسی حضور و تجلی های متفاوتی را در معماری ایرانی در طول دوران ها داشته است، لذا در معماری گذشته ما و بناهای شاخص دوره معاصر، عموما معماری بنا، سازمانش را از "هندسه" و بالاخص وجوه مختلف آن می یابد. از آنجایی که توجه و عنایت در مفهوم "هندسه" با معنای ارتقاء کیفیت مفهوم فضا همراه است، یونان با استفاده از نسبت طلایی در نمای ساختمان از تناسب هندسی در پارتنون استفاده کرده است، معمار رومی ویترویوس نوشته است که اصول تناسب و تقارن به کار رفته در معماری در واقع از تقارن موجود در شکل بدن انسان نشات می گیرد و نقل می کند: «بنابراین، از آنجایی که طبیعت بدن انسان را طوری طراحی کرده است که اعضای آن متناسب با قاب باشد. در مجموع، به نظر می رسد که قدیم ها دلیل خوبی برای حکومت خود داشته اند، که در ساختمان های کامل، اعضای مختلف باید در روابط متقارن دقیق با کل طرح کلی باشند». لوکوربوزیه این سیستم تناسب را بیشتر تکامل داده و نام "مدولور" را در زمینه مدرن داده است. لوکوربوزیه به صراحت از جیره طلایی در سیستم مدولار خود برای تناسب معماری و مرتبط با آنتروپومتریک فیگور انسان استفاده کرده است. تناسبات هندسی از قدیم الایام ابزار بسیار مهمی در طراحی ساختمان بوده و اهمیت خود را در بافت مدرن از دست داده است. اکثر معماران نسل حاضر هیچ تصوری از این سیستم های تناسبی ندارند و یا درگیر مسائل پیچیده طراحی دیگر هستند، فراموش می کنند طراحی ساختمان ها را با زیبایی متناسب متمرکز کنند. این مقاله به بررسی رابطه بین هندسه، طبیعت و معماری می پردازد. بدین منظور نسبت طلایی و سری فیبانوئیک را به عنوان عناصر اساسی برای درک تناسب هندسی تعریف می کند. همچنین به بررسی اصول تناسب هندسی از زمان های گذشته و کاربرد این تناسبات هندسی از طریق مطالعات موردی کتابخانه ای می پردازد.

Keywords:

طراحی , نسبت طلایی , لوکوربوزیه و ویترویوس , معماری , تناسبات , هندسه.