فن آوری ایجاد بانک بذر و حمایت از بانکهای خصوصی بذر و حفظ ژنوم بومی واریته های فون و فلور گیاهی

بذر گیاهان درگام اول غذای اصلی بشریت است . بذر برنج و گندم و ذرت و سیب زمینی و سایر محصولات زراعی را باید غذای اول و غالب بشریت دانست . در گام دوم بذر به عنوان حافظ ژنوم و وراثت و صفات گیاه باید حفظ شده و ارقام محلی با صفات مطلوب و ارقام اصلاح شده را دایم در معرض آزمون و ارتقا قرارداد تا این هدیه خداوندی حفظ شود . تکنولوژی بذر در جوامع توسعه یافته بسیار غنی و با آزمایشگاه های فوق تخصصی و سردخانه های تخصصی حفظ ژنوم است . در ایران هم ، دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی بذر از سالیان گذشته اقدام به حفظ و ارتقا و اصلاح بذر کردند که این روال هنوز ادامه دارد . در سال ۱۴۰۰ با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری از حضور شرکتهای دانش بنیان در حوزه بذر و اصلاح بذر و بسته بندی بذر الیت با قوه نامیه بالا موافقت نمود . هرچند این حمایت هنوز هم وجود دارد ولی نیاز به فعالیت گسترده و تخصصی در حوزه بذر و ایجاد بانکهای تخصصی بذر یک ضرورت انکار ناپذیر است . در این میان اختصاص بذرهای گیاهان دارویی و مرتعی و جنگلی ، در کنار بذور خانواده نباتات و حبوبات ، کمتر مورد حمایت قرار گرفت در حالی که بسیاری از گیاهان دارویی و مرتعی و جنگلی ایران خاص هستند و تقریبا دنیا مشابه آن را ندارد . یا برخی گیاهان که بصورت تخصص یافته فقط در اقلیم ایران رشد می کنند نظیر گیاه سوسن چلچراغ که فقط در ارتفاعات عمارلوی گیلان رشد می کند و حفظ این گونه در معرض خطر یک وظیفه ملی و یک رسالت بین المللی است . بذر آنقدر مهم است که دارای گرایش تخصصی تا دکترای علمی است . و صنعت بذر و تجارت آن در دنیا ارزش تجاری چند ده میلیارد دلاری دارد . موزه های بذر در دنیا از درآمد بسیار بالایی برای گردشگران علمی و گردشگران عادی و محققان و پژوهشگران دانشگاهی برخوردار است . تکنولوژی بذر ، از تخصص های دانش بنیان پیش رفته میان رشته ای با آزمایشگاهی فوق تخصصی است و از علومی هست در گرایش مهندسی کشاورزی که آینده دنیای علم وابستگی شدیدی به توسعه و تحقیق این رشته تخصصی دارد . دانشمندان و پژوهشگران علاقه مند به تحقیق و توسعه بذر باید حداقل در حوزه های تخصصی ژنتیک و زیست شناسی سلولی و بیوتکنولوژی و نانو تکنولوژی و فیزیولوژی و آناتومی بذر و گیاه شناسی و گیاه پزشکی و قارچ شناسی و ویروس شناسی هم اطلاعات لازم و پایه داشته باشند یا با تیم های تخصصی علمی در این رشته ها همکاری نمایند .تولید بذر الیت یکی از فعالیت های تخصصی کشورهای در حال توسعه و شرکتهای تخصصی خصوصی است که سالانه درآمد زیادی را نصیب کشورها می کنند . تحقیق من در مورد گردآوری بذرهای گیاهان زراعی و مرتعی و جنگلی است که تلاش نمودیم تا قوه نامیه بذر را حفظ نموده و در محیط ایزوله ساده نگهداری نمایم . که هنوز هم ادامه دارد و اینمقاله بخشی از فرآیند فعالیت های تخصصی من از سال ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ است . تلاش من برای تشکیل بانک بذر ادامهدارد هرچند از نظر مالی توانایی تحقق کامل آن را ندارم زیرا هزینه های سنگینی نیاز دارد و دستگاههای پیشرفتهای مورد نیاز است ولی رهآوردی است برای هم افزایی علاقه مندان به این دانش ؛ تا در ابعاد کوچک تر تلاش نمایند

Keywords:

بذر , بانک بذر , ژنوم , ژرم پلاسم , فون و فلورگیاهی , واریته , گیاهان دارویی در حال انقراض