بررسی اثرات زیست محیطی عوامل زمین زاد بر روی کیفیت منابع آب شرب شهری خوی با نگرشی ویژه بر توزیع فلزات سنگین

منطقه مورد مطالعه شهر خوی با جمعیتی بالغ بر ۱۸۰۰۰۰ نفر می باشد که مصرف عمده شرب اهالی منطقه از آب زیرزمینی تامینمی شود. به منظور بررسی کیفیت آب زیرزمینی از منابع آبی (۲۷ حلقه چاه آب شرب شهری)، با رعایت پراکندگی آن ها در منطقه نمونهبرداری انجام گرفت و به آزمایشگاه تخصصی جهت آنالیز شیمیایی انتقال داده شد. پارامترهایی pH ، TH ، TDS ، EC مانند و انواعکاتیون ها وآنیون ها مورد بررسی قرارگرفتند. داده های حاصل از این ارزیابی جهت پردازش وتفسیر وارد محیط نرم افزاری Chemistryگردید و برای تعیین کیفیت نمونه ها برای مصارف شرب و کشاورزی به ترتیب از نمودارهای پایپر، شولر و ویلکوکس استفاده شده است.برای بررسی و ارزیابی آب جهت مصارف صنعتی نیز به سختی آب و اسیدیته آن توجه شده است. براساس دیاگرام شولر نمونه آب های اینمنطقه در محدوده آب های خوب و قابل قبول قرار می گیرند که نشان از مطلوب بودن کیفیت این آب ها برای شرب می باشد. کیفیت آبمنطقه برای مصارف صنعتی در نمونه چاه های W۱ تا W۲۴ و W۲۶ تا W۲۸ از نوع خورنده و در نمونه چاه W۲۵ از نوع رسوب گذار قرارمی گیرد. نمونه های آب زیرزمینی از منابع آبی شهرستان خوی دارای سختی بالایی می باشند که معمولا متاثر از کاتیون های Ca ، Mgاست که اغلب به صورت یون بی کربنات و سولفات کلراید در آب ها وجود دارند. در مناطق قشلاق، بطچی، ممش خان و کلوانیس واقع درشمال شرق شهرستان خوی با هدف تاثیر وجود واحدهای افیولیتی بر کیفیت آب منطقه نمونه هایی جهت تجزیه فلزات سنگین برداشتهشده و به آزمایشگاه ارسال گردید تا میزان عناصر کروم ، سرب، آرسنیک، جیوه و روی مشخص گردد. با توجه به نتایج آنالیز نمونه هایفلزات سنگین معلوم گردید علیرغم وجود واحدهای افیولیتی در منطقه خوشبختانه مقادیر کروم شش ظرفیتی نمونه ها کمتر ازحد مجازاستاندارد می باشد. این امر را می توان به قلیایی بودن pH نمونه های آب نسبت داد که سبب کاهش مقادیر کروم محلول در آب زیرزمینیشده است.

Keywords:

خوی , هیدروژئوشیمی , واحدهای زمین شناسی , آب سخت , تحلیل مکانی , تحلیل آماری