ویژگی های روانسنجی ابزار خودمراقبتی بیماران دیابتی در جمعیت ایرانی (DSCS-I): یک مطالعه تحلیل عاملی اکتشافی

سابقه و هدف: خودمراقبتی یکی از بهترین و هزینه اثربخش ترین اقدامات مقابله با دیابت است که امروزه توجه بسیاری از برنامه ریزان بهداشتی را، به خود جلب کرده است. هدف از مطالعه حاضر روانسنجی ابزار خودمراقبتی ویژه بیماران دیابتی در مراکز درمانی شهر قزوین درکشور ایران بود. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع روش شناسی بود. جامعه آماری کلیه مراجعین به مراکز درمانی شهر قزوین بودند. حجم نمونه ۲۵۶ نفر تعیین شد. داده ها پس از جمع آوری مورد تحلیل عاملی اکتشافی با روش تجزیه و تحلیل اجزای اصلی (PCA) قرار گرفت. از نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها استفاده شد. هم چنین از آزمون کایزر مایر و بارتلت جهت اندازه گیری کفایت نمونه و معنی داری نتایج استفاده شد. یافته ها: میانگین سن افراد مشارکت کننده در مطالعه ۱۴/۱۱±۱۲/۵۹ بود و میانگین سال های ابتلای افراد به دیابت برابر با ۷.۵۵±۱۰.۷۶ بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که خود مراقبتی افراد دیابتی در چهار عامل مشاهده شد. عامل اول رژیم غذایی  سالم، عامل دوم فعالیت فیزیکی، عامل سوم پایش قند خون و عامل چهارم بررسی سلامت پاها بود. نتایج نشان داد که چهار عامل تبیین کننده خودمراقبتی می تواند ۲۲/۹۵ درصد واریانس خودمراقبتی در بیماران دیابتی را تبیین نماید. نتیجه گیری: روانسنجی ابزار خود مراقبتی دیابت در جمعیت ایرانی نشان داد که ابزار خودمراقبتی ( DSCS-I) دارای روایی و پایایی بسیار مناسبی بود. از این رو استفاده از این ابزار جهت بررسی وضعیت خودمراقبتی در بیماران دیابتی ضروری است.

Keywords:

diabetes , self-care , Iranian population , دیابت , خود مراقبتی , جمعیت ایرانی