اثر گیاه گل محمدی بر روی بیماری آلزایمر

گیاه گل محمدی (Rosa Damascena) به گونه Rosa و خانواده Rosacae تعلق دارد. این گیاه از خانواده گل های زینتی هستند و به عنوان شاه گل ها شناخته می شوند. بعضی از اعضای این خانواده برای مدت های طولانی به عنوان غذا استفاده شده وخواص دارویی دارند. گیاه گل محمدی جایگاه ویژه ای در سیستم درمانی طب سنتی ایرانی دارد. این گیاه علاوه بر دارابودن رایحهی خوش، خواص فارماکولوژیک متعددی شامل اثرات آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی، ضد سرفه، تسکین دهنده، ضد دیابت را ارایهمی دهد. علاوه بر این، مطالعات متعددی اثرات خواب آوری، ضد درد، و ضد تشنج نیز برای این گیاه گزارش نموده اند. اثرات داروییاین گیاه عمدتا به علت ترکیبات فنولی فراوان آن می باشد. بیماری آلزایمر یکی از شایعترین علل دمانس در جمعیت در حال پیرشدن می باشد و شیوع آن در سرتاسر جهان همسو با پیر شدن جمعیت، در حال افزایش است. این بیماری را یک بیماری نورودژنراتیوپیشرونده مرتبط با سن در نظر می گیرند که در بالین با اختلال جدی و شدید شناخت و حافظه مشخص می شود. به نظر می رسد بیماری آلزایمر متعاقب اختلال سیناپتیک و از بین رفتن نورون ها آغاز شده و سپس توسط فرآیندهای التهابی پیش روی می کند. ویژگی های آسیب شناسی عصبی این بیماری پیچیده است و شامل تجمع خارج سلولی پلاک های آمیلوئید β و تجمع پروتئین های tau درون سلول های عصبی میباشد. امروزه، روش های درمانی موجود برای این بیماری، تنها روند پیشرفت بیماری را کند می کنند و به نظر ناموفق می آیند. به همین دلیل، استراتژی های درمانی جایگزین موثر حائز اهمیت هستند. محصولات گیاهی به عنوانعوامل درمانی با ویژگی های منحصر به فرد خود مانند سمیت پایین، در دسترس بودن و ارزان تر بودن میتوانند جایگزین مناسبیبرای داروهای شیمیایی متداول باشند. از آن جا که بیماری آلزایمر حاصل مسیرهای آسیب شناسی متعددی است، داروهای گیاهیبه علت اثرگذاری چندجانبه، می توانند اثرات بهینه ای برای درمان این بیماری داشته باشند. استرس اکسیداتیو و اختلال در مسیرکولینرژیک که منجر به سطوح کاهش یافته استیل کولین در نواحی مشخصی از مغز می شود، ارتباط موثری با ایجاد و بروز آلزایمردارند. از این رو، محدود کردن فعالیت آنزیم استیل کولین استراز به عنوان یکی از راهکارهای درمان های احتمالی بیماری آلزایمر مطرح میباشد. طیف متنوعی از ترکیبات طبیعی (گیاهی) با فعالیت زیستی وجود دارند که ممکن است اثرات محافظتی در برابرآسیب ناشی از رادیکال های آزاد نشان دهند و فعالیت آنزیم استیل کولین استراز را مهار کنند. مطالعات انجام شده در زمینه اثر گیاهگل محمدی و ترکیبات آن بر بیماری آلزایمر نشان می دهند که استفاده از این گیاه به صورت معناداری باعث بهبود حافظه می شود.همچنین، نتایج یک پژوهش نشان داد که یک ترکیب خاص جدا شده از گل محمدی می تواند اثر حفاظتی در برابر آتروفی نورونی ناشی از آمیلوئید β داشته باشد. با توجه به ویژگی ها و خواص چندمنظوره متعدد گل محمدی (Rosa Damscena) به واسطه محتوای فلاونوئیدی موثر آن، میتوان این گیاه را به عنوان یکی از درمان های مکمل بالقوه بیماری آلزایمر مطرح کرد.

Keywords:

طب سنتی ایرانی , گیاه گل محمدی , Rosa Damascena بیماری آلزایمر , درمان.