آموزش شیمی دبیرستان از تئوری تا عملی

علم شیمی به عنوان یکی از شاخه های علوم پایه نقش مهم و اساسی را در توسعه فناوری، صنایع و زندگی روزمره بشر دارد. بر کسی پوشیده نیست که برای دستیابی به مفاهیم و مهارت های لازم در گرایش های مختلف علم شیمی، آموزش شیمی باید به صورت تئوری و عملی توامان صورت گیرد. در پذیرش این موضوع اتفاق نظر و آراء وجود دارد و تقریبا تمامی اساتید و دبیران شیمی نظر موافقی در این مورد دارند. اما در عمل، تدریس عملی شیمی در دبیرستان تا چه اندازه تحقق می یابد؟ در این بحث کوتاه نگاه اجمالی به سازوکارهای لازم جهت تحقق امر تدریس عملی شیمی در دبیرستان پرداخته می شود. در آموزش تئوری، مباحث مختلفی مانند نظریه های شیمیایی، ساختار اتمی، پیوندهای شیمیایی، تعادل ها و واکنش های شیمیایی، مفاهیم اسید باز و ... تدریس می شود. یکی از مواردی که می تواند تدریس تئوری شیمی را با درجه موفقیت بالا امکان پذیر سازد، استفاده از مدل های شیمیایی، انیمیشن، تصاویر سه بعدی، شبیه سازی های واکنش ها و مفاهیم شیمیایی می باشد. این موارد اگرچه می تواند در انتقال مفاهیم شیمیایی موثر بوده و درک اصول شیمیایی را تسهیل کند، اما به تنهایی نمی تواند کافی باشد. ضروری هست دانش آموزان در محیط واقعی و آزمایشگاهی قرار گرفته و علاوه بر آزمایش های مختلف به انجام پروژه های عملی نیز بپردازند. چراکه تجربیات و مهارت های عملی نقش بسیار مهمی را در درک و تثبیت مفاهیم تئوری دارد. انجام آزمایش علاوه بر مزایای بسیار در کمک به یادگیری، اعتماد بنفس دانش آموزان را افزایش می دهد.