طراحی کوشک در منظر ایرانی

کوشک ها در معنا و مفهوم خود برون گرا هستند و به دنبال کارکرد نظرگاهی شکل گرفته اند. اما کوشک در منظر ایرانی بر چه اساسی شکل می گیرد؟ فرضیه پژوهش این است که طراحی کوشک ها بر اساس نقشی است که به خود می گیرند. به دنبال یافتن نقش های کوشک در منظر ایرانی ، در یک پیمایش اولیه می توان دو نوع کوشک »دارای ایوان های عریض یا بلند« و »دارای ایوان های کم عرض یا کوتاه« را شناسایی کرد. این نوع تقسیم بندی اشاره به این دارد که بعضی باغ های ایرانی دارای کوشک هایی مجلل و برخی دیگر دارای کوشک هایی نسبتا ساده بوده اند. برای آزمون این فرضیه برای هر دسته نمونه هایی جستجو و بررسی شده است . در انتخاب نمونه ها سعی شده از نقاط مختلف جغرافیایی و زمان های مختلف تاریخی باشند. در بخش کوشک های دارای ایوان های عریض یا بلند مشاهد شد کوشک های کوچک باز، آیینی و گاهی تشریفاتی اند و به ندرت عملکردی هستند و کوشک های بزرگ با ایوان های عریض یا بلند تشریفاتی اند. در بخش کوشک های دارای ایوان های کم عرض یا کوتاه هم جمع بندی شد که برخی از این بناها آیینی ، برخی دیگر عملکردی ، بیشتر ساده و به ندرت مزین بوده اند. در انتها نتیجه گیری شده که کوشک های باز و بزرگ مهمتر از باغ جلوه گر شده اند و باغ زینت آنها شده است . ولی کوشک های بسته و بزرگ، جزئی از باغ تلقی شده و گویی باغ مهمتر از آنهاست . کوشک های باز و کوچک گاهی عملکردی و اغلب آیینی یا تشریفاتی اند و کوشک های بسته و کوچک آیینی اند. بنابراین طراحی کوشک نیازمند شناسایی نقش کوشک است . کوشک ها وقتی حرمت دارند و آیینی و عملکردی اند، بسته اند و وقتی تشریفاتی و نظرگاهند، بازند.

Keywords:

طراحی کوشک , کوشک ایرانی , منظر ایرانی , جزئیات کوشک ایرانی .